اطلاعات جغرافیایی (Apr 2014)
کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در نقش پذیری نهادهای محلی جهت مدیریت بحران زلزله مناطق روستایی ( شهرستان قیروکارزین )
Abstract
زلزله، سالانه خسارت‌های زیادی در کشورهای مختلف به بار می‌آورد و گروه‌های انسانی را از جنبه‌های مختلف مادی و معنوی در معرض آسیب قرار می‌دهد. ایران از نظر میانگین سالانه بیشترین تعداد مطلق جمعیت در معرض خطر زلزله، در جایگاه هفتم آسیا و سیزدهم جهان قرار دارد. در میان نواحی سکونتگاهی کشور، شهرستان قیروکارزین در طول تاریخ، همواره با زلزله‌های ویرانگری رو به رو بوده است. این شرایط، زمینه ساز وقوع قوی‌ترین زمین لرزه‌ها در قیروکارزین شده که تلفات و خسارات بسیار زیادی را بر عرصه‌های شهری و روستایی وارد کرده است. در این ارتباط سیستم اطلاعات مکانی می‌تواند نقش بسزایی در زمینه تعیین مناطق در معرض مخاطره، نحوه توزیع و کیفیت ساختارهای فیزیکی در معرض خطر و تحلیل مشخصات اقتصادی، اجتماعی و جمعیت مواجه با خطر ایفا نمایند. هدف از این مطالعه، شناسایی پهنه‌های امن و ناامن و مکانیابی مناسب برای ایجاد پایگاه‌های مدیریت بحران در شهرستان قیروکارزین می‌باشد. برای رسیدن به این هدف، اطلاعات مربوط به معیارهای مختلف، مطالعه و به سه دسته متغیرهای طبیعی، متغیرهای کالبدی و متغیرهای نهادی - مدیریتی تقسیم‌بندی شدند. سپس لایه‌های اطلاعاتی مربوط به معیارهای مختلف به سامانه GIS وارد و بعد از آماده سازی با استفاده از معادله‌ی خطی فازی استاندارد سازی شده، سپس تلفیق نقشه‌ها با استفاده از جمع فازی صورت گرفت. در نهایت پهنه‌های مناسب و نامناسب از جهت خطر پذیری و ایجاد پایگاه‌های مدیریت بحران مشخص و بر پایه یافته‌های این تحقیق، سه روستا با توجه به قابلیت آنها برای ایجاد پایگاه‌های مدیریت بحران در سه سطح متفاوت تعیین شدند تا دهیاری‌ها را در فرایند مدیریت بحران در شهرستان قیروکارزین یاری نمایند و از توانایی سیستم اطلاعات جغرافیایی در جهت پیشبرد اهداف پایگاه‌های مدیریت بحران بهره گرفته شود.
