هنر اسلامی (May 2023)

تبیین ارتباط مبانی انسان شناختی و عرفان اسلامی با گزاره‌های اخلاقی

  • سیده زهرا طباطبایی,
  • خلیل بهرامی قصرچمی,
  • جواد استادمحمدی

DOI
https://doi.org/10.22034/ias.2022.333415.1898
Journal volume & issue
Vol. 20, no. 49
pp. 430 – 448

Abstract

Read online

پویایی و حرکت که یکی از خصوصیات بارز اخلاق عرفانی است را می‌توان نتیجۀ مبانی انسان‌شناختی و نگرش خاصی دانست که در این مکتب اخلاقی نـسبت بـه انـسان وجود دارد. باتوجه‌به فرضیات و سؤالات مندرج، این تحقیق از جمله تحقیق‌های نظری به شمار می‌آید که در جمع‌آوری و تدوین آن از مطالعه اسناد کتابخانه‌ای استفاده شده و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات نیز به‌صورت تحلیل کیفی می‌باشد. یافته‌ها حاکی از آن است که اخلاق عرفانی، بستری لازم و کافی را برای طرح گزاره‌های اخلاقی و به‌دسـت آوردن بـالاترین آموزه‌های اخلاقی، به‌عنوان یکی از رویکردهای دقیق و عمیق اخلاقی با مبـانی انـسان‌شـناختی غنی و جامع خود، فراهم آورده است. مبانی که از عرفان عملی در سامان‌دهی اخلاقی برتر و تحلیل مسائل اخلاقی و بازسـازی منظومـه کامـل اخلاقی، بهره‌های بسیار جسته است. ساختن انسانی که همه صفات اخلاقی شایـسته را بـه بـالاترین نحو ممکن دارا باشد و آنچنان که در ظاهر حیـات، رشـد و پیـشرفت دارد در بـاطن حیـات هـم حرکت صعودی داشته و به هر خوبی به بالاترین وجه آن نائـل گـردد، غایت مبانی انسان‌شناختی عرفانی و گزاره‌های اخلاقی متأثر از آن است.اهداف پژوهش:تبیین ارتباط مبانی انسان‌شناختی عرفان با گزاره‌های اخلاقی.معرفی ظرفیت و واقعیت عرفان اسلامی در برخورد با اخلاق.سؤالات پژوهش:مبانی انسان‌شناختی عرفانی بر چه ابعادی اشاره دارد؟بین مبانی انسان‌شناختی عرفانی سعادت انسان و گزاره‌های اخلاقی چه ارتباطی وجود دارد؟

Keywords