İşletme Bilimi Dergisi (Apr 2021)
İHRACATTA INCOTERMS KULLANIMI, FİRMA KARAKTERİSTİKLERİ VE PERFORMANS: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Abstract
Amaç: Bu çalışmada ihracata Incoterms teslim şekilleri kullanımının (i) genel oranları, (ii) firma karakteristiklerine göre farklılaşma durumu ve son olarak (iii) ihracat performansına ve ihracat politikasına göre farklılaşma durumu araştırılmıştır. Yöntem: Türkiye'de farklı il ve sektörlerden 280 firmaya anket uygulanmıştır. SPSS for Windows 27.00 programı ile Bağımsız Örneklemler T Testi ve Anova Testi kullanılarak analizler gerçekleştirilmiştir. Bulgular: EXW, CIF, FOB ve CFR teslim şekillerinin daha çok kullanıldığı görülmüştür. Firma karakteristiklerinden personel sayısı, ihracat departmanı durumu, ihracat yılı, oranı ve ülke sayısındaki pozitif değişimin genel olarak EXW harici diğer sık kullanılan teslim şekillerinde daha çok kullanıma sebep olduğu tespit edilmiştir. Buna ilave olarak ihracat oranı düşük olan firmaların daha çok EXW teslim şeklini kullandığı görülmüştür. Son olarak ihracat politikasında ihracatın iç piyasaya göre daha öncelik olan ve ayrıca ihracat performansı daha yüksek olan firmaların FOB, CIF ve CFR deniz yolu teslim şekillerini daha çok kullandıkları tespit edilmiştir. Sonuç: İhracatın her aşamada teknik bilgi ve beceri gerektiren faaliyetler bütünü olduğu ve bu faaliyetlerden birinin de teslim şekillerinin yönetimi olduğu düşünüldüğünde, personel sayısı yüksek büyük firmaların bilgi ve finansman kaynakları itibariyle güçlü olması ve daha fazla risk alabilmeleri itibariyle EXW harici diğer teslim şekillerinde fazla kullanımı olması beklenen bir sonuçtur. Ayrıca ihracat oranı yüksek, ihracat departmanı olan, ihracat yaptığı ülke sayısı fazla, ihracat politikası öncelikli olan ve ihracat performansı yüksek firmalarında FOB, CIF, CFR gibi EXW teslim şekline göre daha riskli, bilgi gerektiren teslim şekillerini daha çok kullanıyor olmaları, yüksek rekabet ortamında müşteri tatminini sağlama noktasında beklenilen diğer bir sonuçtur. Araştırma bulgularına göre Incoterms terimlerinden CIF, FOB ve CFR gibi teslim şekilleri kullanımın ihracat performansına olumlu yansıdığı düşünüldüğünde, firmaların Incoterms bilgilerini arttırmalarının önemli olduğu, Incoterms terimlerinin hem müşteri tatminini sağlama noktasında hem de operasyon ve risk yönetimi bağlamında değerlendirilerek yaygın şekilde kullanılması sağlamak için devlet tarafından da konuya destek verilmesi gerektiği değerlendirilmiştir
Keywords
