History Studies (Aug 2023)

19.YÜZYIL OSMANLI SANAYİLEŞME POLİTİKASINDA SANAYİ MEKTEPLERİNİN İKTİSADİ FONKSİYONU

  • Rahime Hülya Öztürk

DOI
https://doi.org/10.9737/historystudies.1293406
Journal volume & issue
Vol. 15, no. 3
pp. 615 – 636

Abstract

Read online

Sanayi Devrimi’nin yarattığı değişime uyum sağlamaya çalışan Osmanlı devleti sanayileşme hamlesini gerçekleştirmek için pek çok iktisadi politika uygulamıştır. Bunlardan ilki fabrikalaşma sürecidir. Tanzimat dönemi ile önem kazanan fabrikalaşma beraberinde yeni bir sorunu ortaya çıkarmıştır. Fabrika sayısının artışı karşısında istihdam edilecek kalifiye eleman bulunmak zorlaşmıştır. Devlet bu sorunu çözmek için mesleki ve teknik okulların açılmasını ve bu okullarda kalifiye eleman yetiştirilmesini amaçlamıştır. Ülkenin çeşitli bölgelerinde kısa süre içinde Islahhaneler, Sanayi Mektepleri, Kız Sanayi Mektepleri ve Ziraat Mektepleri açılmıştır. Bu mekteplerden beklenen yararın sağlanması için devlet önlemler almış, mekteplerin düzenli gelir elde etmelerini sağlamak amacıyla çeşitli düzenlemeler yapmıştır. Bu mekteplerin bazıları günümüzde ülkemizin köklü eğitim kurumlarının temeli sayılmaktadır. Çalışmada Osmanlı Devleti’nde kritik bir sorun olan nitelikli işgücü istihdamı sorununu çözmeye yönelik olarak açılan Sanayi Mektepleri’nin iktisadi katkıları incelenmiştir.

Keywords