پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی (Mar 2024)

پارازیتیسم زنبور Ooencyrtus telenomicida روی تخم‌ سن گندم: تاثیر سن و پارازیتیسم قبلی توسط Trissolcus grandis

  • نیلوفر حاتمی صدر,
  • شهزاد ایرانی پور,
  • رقیه کریم زاده

DOI
https://doi.org/10.22034/arpp.2024.17481
Journal volume & issue
Vol. 13, no. 1
pp. 97 – 109

Abstract

Read online

زنبورهای پارازیتوئید Ooencyrtus telenomicida وTrissolcus grandis از جمله­ عوامل زنده‌ کنترل جمعیت سن گندم Eurygaster integriceps هستند. زنبورهای جنس Ooencyrtus به­ عنوان هیپر‌پارازیتوئید اختیاری تخم سن گندم یا تخم­ های پارازیته شده توسط زنبورهای Scelionidae عمل می­ کنند. ترجیح و انتخاب این زنبورها در بین مجموعه ­ای از میزبان­ های با کیفیت­ های مختلف (تخم‌های سالم تازه گذاشته شده، دوروزه و چهارروزه‌ سن گندم، تخم تازه پارازیته­ شده توسط T. grandis، و تخم‌های پارازیته­ شده‌ سه، هفت و 10 روزه) بررسی گردید. نتایج نشان داد که در تخم‌های چهار روزه‌ میزبان، میزان پارازیتیسم بالا بوده، اما زنبورها از تخم پارازیته­ 10روزه اجتناب کردند. در آزمایش واکنش تابعی، تراکم­ های مختلف تخم میزبان از هر یک از هفت گروه مذکور، به مدت شش ساعت در اختیار زنبورهای ماده­72 ساعته­ بارور بی‌تجربه قرار گرفتند. واکنش زنبور به تمامی میزبان­ ها از نوع سوم بود ولی به تخم ­های پارازیته­ هفت روزه واکنشی نشان ندادند (پارامترهای غیر معنی ­دار). بالاترین نرخ پارازیتیسم بسته به تیمار از 7/25 تا 5/46% متغیر بود که در تراکم های پنج الی 9 مشاهده شد و بعد از آن، کاهش رخ داد. زمان دستیابی بین 61/0 تا 83/1 ساعت و حداکثر نرخ حمله 27/3 تا 85/9 تخم میزبان بود. سه تیمار تخم پارازیته شده‌ 10روزه، تخم تازه و تخم چهار روزه بیشترین پارازیتیسم را نشان دادند. نتایج آزمایش واکنش تابعی و ترجیح میزبانی تأیید کننده­ یکدیگر نبودند، لذا مطالعات بیشتر برای تعیین ترجیح و واکنش زنبور به تخم­ های با کیفیت­ های مختلف ضروری می­ نماید.

Keywords