Cihannüma: Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi (Jul 2016)
Ticaret ve Diplomasi: Galata'da Dubrovnikliler (1600-1700)
Abstract
Galata Şer’iyye Sicilleri’nde yer alan kayıtlar sayesinde inşa edilen bu çalışmada XVII. yüzyılda İstanbul’daki Dubrovniklilerin izleri odağa alınarak kendisi küçük ama etkisi büyük bir Yeniçağ Hristiyan (Katolik) devleti temsilcilerinin mevcudiyeti ve faaliyetleri ortaya konmaya çalışıldı. XV. yüzyılda Osmanlı hâkimiyetine girmesinden sonra bilhassa Balkanlarla daha ciddi bir bağ kuran Dubrovnik, imparatorluğun diğer bölgeleri ile de ticarî münasebet tesis etmiştir. Bu şehir devletinin Osmanlılar ile ilişkisi yalnızca ekonomik açıdan olmamış, aynı zamanda siyasî ve diplomatik bakımdan karşılıklı temaslar geliştirilmiştir. Dubrovnik beyleri (aristokratları) için daha ziyade Balkanlar göz önündeyse de bir büyük imparatorluk ile kurulan ilişkilerde başkent İstanbul oldukça ehemmiyetli olmuştur. Bilhassa Osmanlı şehirlerine yerleşen tüccarlarının takibi, olumsuz durumların izalesi ve gerekli ticarî tedbirlerin alınmasında diplomatik görevlilerin rolünün önemini bilen Dubrovnik yönetimi İstanbul’da bir kançılaryanın bulundurulması gerekliliğini kavramıştı. Haraçgüzar bir devletçik olarak daimi elçilikleri olmamasına rağmen başkente her yıl gelen ve hazineye ödenen haracı getiren geçici Dubrovnik elçileri hareketli diplomatik münasebetlere müdahil olmaktan geri kalmamıştı. Ayrıca elçilerin yardımcıları, tercümanlar, genç tercüman adayları ve diğer elçilik görevlileri Dubrovnik’i alakadar eden meselelerde doğrudan yer almışlardı. Bu görevlilerin dışında Dubrovnik tüccarı da İstanbul’da bulunmuş, Galata’da ikamet etmiş ve ticaret anlaşmaları yapmışlardı.
Keywords
