بررسی آزمایشگاهی تأثیرحضور انیدریت بر اثرگذاری آب کم‌شور در یک مخزن کربناته

Abstract

تزریق آب کم‌شور یکی از روش‌های مؤثر ازدیاد برداشت نفت است که می‌تواند از لحاظ اقتصادی به‌صرفه و سازگار با محیط زیست باشد. اثر آب کم‌شور در سنگ‌های کربناته به‌دلیل ذات پیچیده آن در مقایسه با مخازن ماسه‌سنگی به‌خوبی درک نشده است. با توجه به مطالعات انجام شده، حضور ناخالصی‌هایی همچون انیدریت در یک سنگ کربناته می‌تواند نقش مثبتی در بهبود بازیافت نفت داشته باشد. در این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر حضور کانی انیدریت بر اثرگذاری آب کم‌شور در سنگ کربناته، تغییرات ترشوندگی در بازه وسیعی از شوری با روش شناوری مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج، کاهش شوری و کاهش غلظت یون‌های غیر‌فعال منجر به تغییر ترشوندگی سنگ نفت‌دوست به‌سمت آب-دوستی بیشتر می‌شود. در حضور آب مقطر (که عاری از سولفات است)، سنگ کربناته نفت‌دوست تغییرات ترشوندگی معنی داری به‌سمت آب‌دوستی را از خود ‌نشان می‌دهد. این پدیده می‌تواند به انحلال کانی‌های سنگ (به‌خصوص کانی انیدریت)، آزاد شدن یون تعیین‌کننده‌ SO4-2 و در نتیجه کاهش بار الکتریکی سطح سنگ نسبت داده شود. به‌منظور بررسی عملکرد تزریق آب کم‌شور، آب کم‌شور به هر دو صورت ثانویه و ثالثیه در سنگ‌های کلسیتی خالص حاوی سنگ انیدریت تزریق شد. براساس نتایج، آب دریای 25 بار رقیق‌شده بعد از تزریق آب سازند، آب دریا و آب دریای 10 بار رقیق‌شده به‌میزان 9/4% بازیافت نفت را افزایش می‌دهد. تزریق این آب‌نمک در حالت ثانویه نیز داری بازیافت نهایی بیشتری به‌میزان 3% از نفت درجای اولیه نسبت به بازیافت نهایی در حالت ثالثیه بود. بررسی عنصری نمونه‌های خروجی از آزمایش سیلاب‌زنی مغزه به‌وسیله روش ICP-OES، تبادل یونی چندگانه و حلالیت کانی‌ها را به‌عنوان سازوکار‌های تغییر ترشوندگی نشان داد.

Keywords

• تزریق آب کم‌شور
• سیلاب‌زنی مغزه
• تغییر ترشوندگی
• کانی انیدریت
• تبادل یونی چندگانه