بررسی شاخص‌های حساسیت به تنش خشکی ارقام هیبرید ذرت علوفه‌ای در شرایط محدودیت رطوبتی و مصرف اسید سالیسیلیک

Abstract

کمبود آب از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک دنیا ازجمله ایران است. جهت بررسی شاخص‌های حساسیت به تنش ارقام ذرت تحت شرایط تنش آبی و کاربرد اسید سالیسیلات، آزمایشی در سال زراعی 1390 به‌صورت کرت‌های دو بار خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش رطوبتی به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح شامل آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری به میزان 80 درصد نیاز آبی گیاه، آبیاری به میزان 60 درصد نیاز آبی گیاه در کرت‌های اصلی و ارقام مختلف ذرت به‌عنوان عامل فرعی در سه سطح (S.C 370, Apex, S.C 704) در کرت‌های فرعی و تیمار محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک به‌عنوان عامل فرعی فرعی در دو سطح، عدم مصرف و مصرف 300 میلی‌گرم بر کیلوگرم در هکتار در کرت‌های فرعی فرعی قرار گرفتند. صفاتی مانند ارتفاع ساقه، طول پانیکول، تعداد بلال در مترمربع، ارتفاع بلال از سطح زمین، بیوماس علوفه، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل (TOL)، میانگین بهره‌وری (MP)، میانگین هندسی بهره‌وری (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI)، شاخص عملکرد (YI) و شاخص پایداری عملکرد (YSI) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش رطوبتی بر صفاتی مانند تعداد بلال در مترمربع و بیوماس علوفه معنی‌دار بود. صفات ارتفاع ساقه، طول پانیکول، ارتفاع بلال از سطح زمین و بیوماس علوفه نیز تحت تأثیر ارقام مختلف ذرت قرار گرفتند. رقم S.C 704 ازنظر شاخص‌های حساسیت به تنش (0.85)، میانگین بهره‌وری (42.65)، میانگین هندسی بهره‌وری (42.46)، شاخص عملکرد (1.20) و شاخص پایداری عملکرد (0.82) نسبت به سایر ارقام از برتری محسوسی برخوردار بود.

Keywords

• پایداری عملکرد
• تنظیم‌کننده رشد
• شاخص پایداری
• میانگین بهره‌وری