İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (Apr 2017)
1800’lerin Küresel Krizleri, Büyük Depresyon ve 2008 Krizi
Abstract
Finansal krizler dünya ekonomik düzenini sarsan afetlerdir. Bu afetler toplumların yaşam standartlarını da etkilemektedir. 18. yy.’dan itibaren ulus devletlerin ortaya çıkışı ulusal ekonomileri de birbirine yakınlaştırmıştır. Karşılıklı ticaret ve buna bağlı finans ilişkilerin de artması ulusal para ve finans kurumlarını da birbiri ile olan bağlantılarını hızlandırmıştır. Fakat dönemin Klasik öğreti anlayışı par ve finans piyasalarını düzenleyecek ve denetim altında tutacak yetkili kurumları oluşturamamıştır. Bu yüzden 20. yy. kadar finansal krizler daha sık aralıklarla yaşanmıştır. 1930 sonrası Büyük Depresyon ve Keynesyen Devrim yetkili ulusal para kurumları olan Merkez Bankalarına müdahale yetkilerini vererek ulusal para ve finans sahalarını düzenlemeleri için tecrübe kazanmalarına olanak sağlamıştır. 20 yy. içinde yaşanan finansal krizler ise ağırlıklı iki nedenden dolayı ortaya çıkmaktadır. Birincisi küresel para ve finans sistemine hakim ülkenin hatalı para ve finans politikaları sonucunda çevresindeki ülkeleri de içine alacak şekilde ortaya çıkmaktadır. İkincisi ise serbest dolaşımlı küresel finans akımlarının düzensiz dağılımı ve yükselen Pazar ekonomilerindeki kontrolsüz dalgalanmayla krizlerin çıkmasıdır. Çalışmanın hedefi finansal krizler öncesinde yaşanan iktisadi süreçlerin incelenmesi ve bu krizlere ne tür toplum ekonomisi hareketlerinin neden olabileceğini ortaya çıkarmaktır. Olası finansal krizlere karşı nasıl hazır olunabileceği konusu da aynı zamanda tartışılacaktır.
Keywords
