پژوهشنامه علم سنجی (Mar 2019)
ترسیم حوزه هوشمندی رقابتی در آیینه نشریات فارسی: تحلیل علم سنجی
Abstract
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل محتوای مقالههای علمی-پژوهشی منتشره در حوزه هوشمندی رقابتی است. روش‌شناسی: پژوهش حاضر با رویکرد ترکیبی و با روش تحلیل محتوای کمی و کیفی انجام شد. جامعه آماری اول این پژوهش، مقالههای فارسی علمی- پژوهشی منتشره در حوزه هوشمندی رقابتی(72 عدد) است. به علت کوچکی جامعه، نمونهگیری نشد. دادههای کمی از طریق سیاههوارسی محقق ساخته گردآوری شد. برای تعیین اینکه مقالهها به چه موضوعاتی پرداختهاند، نیاز به یک طرح استاندارد بود، پس با متخصصان هوشمندی رقابتی(جامعه دیگر پژوهش) پیرامون این که چه موضوعاتی در حوزه هوشمندی رقابتی دارای اهمیت هستند مصاحبه شد. نمونهگیری از این جامعه هدفمند بوده و 10 نفر انتخاب گردیدند. مصاحبه از نوع نیمه ساختار یافته و الکترونیکی انجام شد. مقولههای موضوعی مشخص و طرح موضوعی برای تفکیک مقالهها به دست آمد. این بخش به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. پژوهشگران، مقالهها را بر اساس طرح موضوعی دستهبندی کردند. برای تجزیه و تحلیل دادهها در سطح آمار توصیفی از آمارههایی نظیر فراوانی و درصد استفاده شد. یافته‌ها: میزان مقالهها سیر صعودی داشته و مردان تولیدات بیشتری (78.81 درصد) داشتهاند. مشارکت دو و سه پدیدآور رایجتر (67.41درصد) و بیشتر نویسندگان استادیاران (22.31 درصد) و دارندگان مدرک دکتری (91.52 درصد) هستند. نشریه مدیریت بازرگانی و تحقیقات بازاریابی نوین (72.9درصد) دارای بیشترین مقاله هستند. رشته علمی غالب، مدیریت با گرایش بازرگانی (88.20 درصد) و مشارکت دانشگاه تهران بیشتر (44.19درصد) است. بیشترین استنادها در مقالههای سال 1395 (655 مورد) است. بیشترین مطالعه بر روی شرکتها و سازمانها (8.90درصد) بوده، ابزار استفاده شده، پرسشنامه(94.81 درصد) و روش برگزیده برای پژوهش، کمی(50.87 درصد) است. بیشترین مقوله مورد توجه مفاهیم بنیادی(2.72 درصد) میباشد. نتیجه‌گیری: نتایج حاکی است که اگر چه در چند ساله اخیر رشدی در حوزه ایجاد گردیده ولی با وجود میان رشتهای بودن آن فقدان فعالیت بعضی از رشتهها و متخصصان آنها مانند علم اطلاعات و دانششناسی، جامعهشناسی و غیره قابل مشاهده است. همچنین، گسترش یکسان و یکنواختی در مقولههای موضوعی صورت نگرفته است.
Keywords
