پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی (Jan 2023)

شناسایی اختصاصی نماتد ریشه ‎گرهی Meloidogyne incognita رایج در باغات کیوی‌فروت استان‌های گیلان و مازندران با استفاده از توالی ژن sec-1

  • سیده نجمه بنی‌هاشمیان,
  • سالار جمالی,
  • مرتضی گل‌محمدی,
  • محمود قاسم نژاد

DOI
https://doi.org/10.22034/arpp.2022.15747
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 4
pp. 63 – 72

Abstract

Read online

در سال­های اخیر، شیوع بیش از پیش نماتدهای ریشه‎ گرهی باعث ایجاد خسارت جدی در مناطق کشت کیوی‌ فروت در شمال ایران شده است. با توجه به رواج چند گونه از این جنس در کشور، شناسایی دقیق گونه­های این نماتد در صنعت تولید محصول حائز اهمیت است. در این تحقیق، تلاش شد شناسایی مولکولی نماتد ریشه‎ گرهی به کمک واکنش زنجیره‌ای پلی­مراز، با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ژن کدکننده یکی از پروتئین­های غدد مری (pharyngeal gland secretory protein, sec-1) در جهت تأیید شناسایی­های مبتنی بر ویژگی‌های ریخت­­ شناختی صورت گیرد. بدین منظور، پس از انجام نمونه برداری و جداسازی نماتدها از باغ‌های کیوی‌ فروت آلوده در استان‌های گیلان و مازندران، اقدام به شناسایی اولیه با استفاده از خصوصیات ریخت ­شناختی گردید. جفت آغازگرهای Inc-K14 برای تکثیر ناحیه SCAR و جفت آغازگرهای SEC-1 برای تکثیر ژن sec-1 به منظور تشخیص اختصاصی گونه Meloidogyne incognita از سایر گونه‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. در همه نمونه‌های مورد بررسی، قطعه‌ای 399 جفت بازی توسط جفت آغازگرهای Inc-K14 و قطعه‌ای 502 جفت بازی توسط جفت آغازگرهای SEC-1 تکثیر گردید که قطعات مورد انتظار برای شناسایی گونه M. incognita می‌باشند. انجام آزمون PCR با استفاده از آغازگرهای Rjav/Fjav، Rar/Far و Rh/Fh که به ترتیب آغازگرهای اختصاصی گونه­های M. javanica، M. arenaria و M. hapla هستند، در این مطالعه منجر به تکثیر باند نشد. با توجه به نتایج به دست آمده، آغازگر SEC-1 جهت شناسایی سریع و دقیق M. incognita در باغ‌های آلوده کیوی‌ فروت (در این مطالعه) مناسب بوده و مشکلات تکثیر غیراختصاصی با آغازگرهای Inc-K14 که ناحیه SCAR را تکثیر می­ کنند، نخواهد داشت.

Keywords