Cukurova Medical Journal (Dec 2020)
N-3 çoklu doymamış yağ asitleri alımı ve depresyon üzerine etkileri: güncel literatür ne öneriyor?
Abstract
Günümüzde depresyon, sebepleri anlaşılmaya çalışılan ve tedavi yöntemleri üzerine pek çok araştırma yapılan güncel bir konu haline gelmiştir. Yapılan çalışmalara göre hem bireysel hem de toplumsal boyutta önemli bir halk sağlığı problemi haline gelmeye başlayan bu soruna, diyetteki n-3 çoklu doymamış yağ asitlerinin etkisinin irdelenmesi önemlidir. Depresyon tedavisinde n-3 çoklu doymamış yağ asitlerinin rolleri, son on yılda yaygınlaşan depresyon tanısı nedeniyle artan hızda çalışılmaktadır. Depresyon tedavisinde n-3 çoklu doymamış yağ asitlerinin anti-inflamatuar etkiler göstererek, membran akışkanlığını arttırarak, nörotransmitter geçişini değiştirerek, hipotalamus-hipofiz-adrenal aksın aktivitesini ve nörotrofik faktörlerin seviyelerini etkileyerek ve nöroplastisiteyi arttırarak etkili olabileceği birçok çalışmada bildirilmiştir. Bireye özel uygun miktarlarda n-3 çoklu doymamış yağ asitleri kulanımı ile ilişkili bir yan etkinin henüz belirlenmemiş olması nedeniyle daha fazla araştırma yapılmaktadır. Birçok çalışma tarafından n-3 çoklu doymamış yağ asitlerinin etkinliği kanıtlanmış olsa da, ‘ayrı ayrı ya da birlikte kullanımları’ ve ‘depresyon tedavisinde tek başına, alternatif tedavi yöntemi olarak kullanılabilirliği’ konuları hala tartışmalıdır.
