Ahmed b. Ömer el-Kurtubi’nin el-Müfhim Lima Eşkele Min Telhisi Kitabi Müslim İsimli Eserinde Hadisleri Değerlendirme Metodu

Abstract

Endülüs ilim camiasında özellikle hadis alanında önemli çalışmalar yapılmış ve bu alanda yetkin hadis âlimleri yetişmiştir. Bunlardan bir tanesi de el-Kurtubî’nin yaptığı çalışmadır. O, Sahih-i Müslim üzerine yedi ciltlik el-Müfhîm limâ eşkele min telhîsi kitâbi Müslim isimli eseri kaleme almıştır. Özellikle onun yazmış olduğu Sahih-i Müslim şerhi, zengin bir içeriğe sahiptir. el-Kurtubî, hadislerin açıklanması için geçmiş bütün kaynaklara ulaşmış, bütüncül bakış açısı ile hadisleri değerlendirmiş ve diğer ilimlerden de istifade etmiştir. Sonraki şerhler, müellifin ilgili konu ve hadis yorumları hakkında atıflar yapmış, “ihtilafü’l-hadis” alanındaki yaklaşımlarına işaret etmiştir. Eser, Sahih-i Müslim şerhleri arasında yeterince tanınmamaktadır. el-Kurtubî’nin çalışması, şerh metodu açısından da zengin bir içeriğe sahiptir. Şerhte görülen müşkilleri gidermeye çalışmıştır. Konuyu açıklamak için ihtiyaç oranında ayet, hadis, şiir vb. temel kaynaklardan istifade etmiştir. Kendinden önceki kaynaklara inerek hadisleri detaylı bir şekilde açıklamıştır. Bu çalışmada, Endülüs tarihine ve müellifin hayatına kısaca işaret edildikten sonra şerh metodu hakkında bilgi verilmiştir.

Keywords

• hadith
• andalusia
• al-qurtubī
• muslim
• commentary
• method
• hadis
• endülüs
• el-kurtubî
• müslim
• şerh
• metot