تحلیل روابط نهادی گواهی‌های ثبت اختراع نمایه شده جمهوری اسلامی ایران در پایگاه‌های بین‌المللی ثبت اختراع

Abstract

هدف: در این پژوهش روابط سازمان‌های حامی گواهی‌های ثبت اختراع ایرانی در پایگاه‌های بین‌المللی ثبت اختراع مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته‌اند. روش‌شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی علم سنجی است که با روش کتابخانه ای انجام شده است. وابستگی‌های سازمانی 460 گواهی ثبت اختراع ایرانی از پایگاه‌های ادارۀ پروانه‌های ثبت اختراع و علائم تجاری آمریکا (USPTO)، سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)، ادارۀ پروانه‌های ثبت اختراع اروپا (EPO) در فاصلۀ سال‌های 1976 تا 2013 استخراج و تحلیل شده و بر اساس حامیان گواهی‌های ثبت اختراع یا صاحبان گواهی ثبت اختراع به سه نوع شخصی و شرکت‌ها و دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی تقسیم می‌شوند. یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان داد که از میان 120 مدرک دارای وابستگی‌های سازمانی حقوقی ایرانی، بیشترین پروانه‌های ثبت اختراع مربوط به پژوهشگاه صنعت نفت با 33 پروانۀ ثبت اختراع و بعد از آن، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با 8 پروانۀ ثبت اختراع می‌باشد. همچنین همکاری‌های بین نهادی در گواهی‌های ثبت اختراع بسیار محدود است. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد، اگرچه حمایت سازمانی از تولید گواهی‌های ثبت اختراع روند روبه‌رشدی دارد، اما نیاز است تدابیر لازم برای ورود دانشگاه‌ها و شرکت‌های صنعتی کشور به عرصۀ اختراع و نوآوری به‌سرعت و با سیاست‌گذاری مناسب اتخاذ شود.

Keywords

• گواهی‌های ثبت اختراع
• همکاری بین نهادی
• روابط دانشگاه صنعت دولت
• مدل مارپیچ سه‌گانه
• جمهوری اسلامی ایران