زن در توسعه و سیاست (Mar 2005)
قومیت و الگوهای ازدواج در ایران
Abstract
الگوهای ازدواج در بین کشورها و حتی در درون یک کشور در میان گروه های قومی گوناگون، متفاوت است. چنین نوسانی می تواند هم ناشی از عوامل قومی – فرهنگی ،و هم متأثر از عوامل اقصادی – اجتماعی باشد. مقاله حاضر با استفاده از داده های طرح ملی"بررسی ویژگی های اقتصادی اجتماعی خانوار 1380 " به بررسی الگوهای ازدواج در میان گروه های قومی در ایران پرداخته و تأثیر مستقل قومیت بر این الگوها را بررسی می نماید. یافته ها نشان دهنده الگوهای متمایز ازدواج در میان گروه های قومی در ایران است. نتایج تحلیل چند متغیره نیز بیانگر این است که بعد از کنترل مشصه های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی، تفاوتهای قومی در الگوهای ازدواج باقی می ماند و به عبارتی قومیت نقش مستقلی در تبیین الگوهای ازدواج در ایران است. هرچند هنجارها و ارزش های قومی فرهنگی در ورای نوسازی اقتصادی اجتماعی اثر خود را اعمال نموده و به تفاوت درالگوهای ازدواج منجر شده است، با اینحال عوامل اقتصادی اجتماعی نیز در تعدیل و کاهش اثر قومیت نقش داشته است. مطالعات جمعیت شناسی – مردم شناسانه با بکارگیری روش های کیفی می تواند شناخت عمیق تری نسبت به تأثیر هنجارها ،ارزشها و اعمال قومی بر الگوهای ازدواج و خانواده در ایران ارائه نماید.
