علوم و تحقیقات بذر ایران (Dec 2018)
مقاله مروری: توسعه سیستم گواهی بذر سیبزمینی در ایران و ویروس PVY بهعنوان مهمترین عامل اختلال در سیستم گواهی
Abstract
سیبزمینی یکی از محصولات مهم کشاورزی در ایران است که بهدلیل تکثیر رویشی، زوال افزایشی غدهها ناشی از بیماریها پس از هر نسل مشهود است، لذا توسعه سیستمهای کنترل و گواهی بذر در راستای تولید پایدار و کسب حداکثر عملکرد مورد توجه بسیاری از کشورهای تولیدکننده سیبزمینی از جمله ایران واقع شده است. برای این منظور غدههای بذری در سه طبقه پیشپایه از طریق استقرار گیاهچههای سالم در شرایط کاملاً کنترلشده درون شیشهای و گلخانه (که منجر به تولید مینی تیوبر سالم میشوند) و همچنین در طبقات پایه و گواهیشده از طریق تکثیر در مزارع با شرایط تعریفشده و تحت نظارت کامل بازرسین فنی تولید میشوند. غدههای بذری بر اساس استانداردهای ملی که بیشتر تاکید بر سلامت غدهها دارند، پایش میشوند و در صورت کسب استانداردهای لازم مورد گواهی قرار میگیرند. پایش سلامت، اصالت و خلوص ژنتیکی غدههای بذری طی دهه اخیر در کشور نشان میدهد مهمترین عامل محدودکننده و اختلالآفرین در این فرایند آلودگی به ویروس PVY است. کنترل این ویروس بهدلیل انتقال ناپایا، دامنه میزبانی وسیع و پراکنش گسترده بسیار دشوار است. اگرچه میزان آلودگی با گذشت زمان بهدلیل استفاده از بذر سالم در کشور روند کاهشی داشته اما همچنان در رﺃس عوامل مهم و مورد توجه این سیستم بهشمار میرود. مقاله مروری حاضر به معرفی نظام کنترل و کیفی بذر سیبزمینی و ویروس PVY بهعنوان معضل مهم مزارع تکثیر بذر میپردازد
Keywords