منظر (Jun 2019)
گونه‌شناسی پیاده‌راه، بام تهران به مثابه یک پیاده‌راه طبیعی- اجتماعی
Abstract
پیاده‌راه‌ها به عنوان یکی از اصلی‌ترین عناصر ادراک منظر نقش مهمی در ارتقای فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی در جامعه دارند. نقشی که ابتدا باعث شناخت و درک مخاطب از منظر شده و سپس ثبت خاطرات جمعی و فردی را نیز به دنبال خواهد داشت. این راه صرفاً مسیری برای رسیدن از نقطۀ یک به نقطۀ دو نیست؛ بلکه فراتر از نقش ابتدایی آن یعنی گذر مبداء- مقصدی است. پیاده‌راه‌ها تصاویر مهم مخاطب از منظر را می‌سازند. راه مفهومی در بطن خویش دارد که غایت آن داشتن مبداء و مقصد نیست، ادراک در مسیر راه صورت می‌گیرد و مقصد با آن معنی می‌یابد. قرارگیری و توسعه شهر تهران در دامنه رشته کوه‌های البرز، ظرفیت و پتانسیل‌های تاریخی، طبیعی و توپوگرافیک حاصل از این استقرار، باعث شده است تا این لبه‌های منظرین نقش مهمی در تعامل مخاطبان با آن و هویت‌بخشی به شهر تهران داشته باشد. مسیر پیادۀ بام تهران در قسمت شمالی منطقۀ یک تهران، یکی از مهم‌ترین پیاده‌راه‌های برون شهری تهران در طبیعت بکر کوهستانی است و باعث ایجاد فضاها و نظرگاه‌های طبیعی و شهری در طول مسیر راه شده که منجر به خوانش و ادراک طبیعت و شهر می‌شود. این پیاده‌راه با تلفیقی از ویژگی‌های طبیعی و تعاملی باعث ایجاد فضای جمعی شده است که بخشی از هویت خود را از شهر و بخش دیگر را از طبیعت گرفته و در واقع باعث پیوستگی در ادراک مخاطبان بین طبیعت و شهر شده است. پژوهش پیش‌رو ابتدا اقسام پیاده‌رو، ویژگی‌ها و ادراکات مخاطبین در آنها را بررسی کرده و سپس لایه‌های منظرین مسیر پیاده راه بام تهران را به عنوان یک پیاده راه طبیعی-اجتماعی، تحلیل کرده است.
Keywords
