Zakażenia układu moczowego u noworodków

Abstract

Układ moczowy jest częstym miejscem lokalizacji zakażeń u dzieci, również u noworodków. Częstość wystę- powania zakażeń układu moczowego (ZUM) wynosi 0,1‑1% u noworodków urodzonych o czasie z prawidłową masą ciała oraz około 10% wśród pacjentów z niską masą urodzeniową i 4‑25% u urodzonych przedwcześnie. Istnieje szereg mechanizmów obronnych przed rozwojem ZUM. Wśród drobnoustrojów wywołujących ZUM u noworodków istotną rolę odgrywają: Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Enterobacter cloacae, Staphylococcus aureus, Enterococcus spp., Proteus spp., Streptococcus agalactiae, Chlamydia trachomatis oraz Candida albicans. Duże znaczenie w etiologii ZUM ma zakażenie Chlamydia trachomatis. Najczęstszym czynnikiem etiologicznym ZUM jest E. coli. W okresie noworodkowym do rozwoju ZUM może dochodzić drogą krwiopochodną lub przez ciągłość z dróg rodnych matki. Ważną rolę odgrywają zakażenia szpitalne. Rozpoznanie ZUM u noworodka jest trudne z uwagi na niecharakterystyczny obraz kliniczny. Przebieg choroby może być bardzo gwałtowny lub skryty oraz skąpo- lub bogatoobjawowy. W diagnostyce ZUM u noworodków należy uwzględnić: wykładniki stanu zapalnego we krwi (leukocytoza, ↑OB, ↑CRP), wynik badania ogólnego moczu i posiewu moczu oraz badanie ultrasonograficzne układu moczowego. Dalsza diagnostykę – cystografię mikcyjną, scyntygrafię nerek – wykonuje się według indywidualnych wskazań. Upowszechnienie prenatalnych badań USG przyczyniło się do jeszcze wcześniejszego wykrywania wad układu moczowego, które stanowią 20% wszystkich wad wrodzonych. Antybiotykoterapia jest postępowaniem z wyboru w leczeniu ZUM u noworodków. Intensywność leczenia zależy od stanu ogólnego noworodka, objawów klinicznych i wyników badań laboratoryjnych. Do czasu zakończenia diagnostyki układu moczowego zaleca się profilaktykę przeciwbakteryjną. Przebycie zakażenia układu moczowego w okresie noworodkowym jest w przyszłości wskazaniem do opieki nefrologicznej, a często również urologicznej.

Keywords

• noworodek
• wcześniak
• zakażenie układu moczowego
• wady układu moczowego
• leczenie