Akademik İncelemeler Dergisi (Jul 2014)
Laiklikle İlgili Maddelerin 1961 Anayasası’nda Yer Alış Süreci ve Müzakereleri
Abstract
27 Mayıs 1960 Askeri Müdahalesi’nden hemen sonra yeni bir anayasanın yapılması, ivedilikle ele alınması gereken meselelerin başında gelmektedir. İstanbul Komisyonu ve Ankara Komisyonu’nca ayrı ayrı anayasa tasarıları hazırlanmıştır. İki kanatlı bir Kurucu Meclis teşkil edilmiş ve yeni Anayasa’nın maddeleri tek tek hem Temsilciler Meclisi’nde hem de Kurucu Meclis’in diğer kanadını oluşturan Milli Birlik Komitesi’nde müzakere edilmiştir. Kurucu Meclis’te son halini alan Anayasa halkoyuna sunulacak olan nihai aşamaya gelmiştir. Laiklikle ilgili maddeler 1961 Anayasası’nın 2. ve 19. maddelerinde doğrudan ele alınmıştır. 2. maddede Cumhuriyetin temel niteliklerinden biri olarak siyasal açıdan, 19. maddede ise insan hak ve özgürlükleri bağlamında sosyal açıdan ele alınmıştır. En yoğun tartışmalar Temsilciler Meclisi’nde yapılmıştır. Tartışmalar laiklikle ilgili maddelerde dinin sosyal boyutunun baskı ve denetim altına alınması üzerine olmuştur.