Trt Repertuvarında Yer Alan Dokuz Zamanlı Ölçülmüş Türkülerin Aksak Usûlüne Göre İrdelenmesi ve Aksak Usûlündeki Türkülerin Öğretimine Yönelik Öğretim Modeli Önerisi

Abstract

Usûl, müziğin iki temel unsurundan (ses, ritm) biridir. Köklü geçmişi ile Türk müziği icrası ve eğitiminde önemli bir yere sahip olmuştur. Notanın mûsikî dünyasına girmesi ile birlikte usûl uygulamalı eğitim sistemi olan Meşkin kullanımı giderek azalmış ve Türk müziği eserleri batı nota sistemi esas alınarak notaya alınan nüshalardan icra edilir olmuştur. Cumhuriyet döneminde yapılmış olan derleme çalışmalarında, türkülerin notaya alınması da aynı bakış açısı ile olmuştur. Türkülerin Türk müziği usûl kuramından uzak bir tutum ile kendi gereklerince irdelenmemesi; türkülerde usûl tespitlerinin yanlış yapılmasına, türkülerin; okunması zor ve yöre, tür, tavır vb. açıları yansıtmaktan yetersiz bir şekilde notaya alınmasına sebebiyet vermiştir. Araştırmamıza konu olan Aksak usûlündeki türkülerin mevcut notalar ile icra edilemediği ve bu notaların THM eğitiminde kullanılamadığı görülmektedir. Dolayısıyla bu konunun çözüme kavuşturulması, mevcut âsarın doğru intikal edebilmesi için önemlidir. Bu araştırmada, TRT THM repertuvarındaki 9 zamanlı ölçülmüş türküler, Aksak usûlüne göre irdelenmiştir ve Aksak usûlündeki türkülerin öğretimine yönelik bir öğretim modeli önerilmiştir.

Keywords

• usûl
• türk halk müziği
• aksak
• notasyon