Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2005)
iLK DÖNEM Şii GULATl
Abstract
İlk dönem dini-siyasi hareketlerin tarihini yazarken birçok güçlüklerle karşılaşılır. İlk dönem Ş'iasını ele alırsak, bu zorlukların en azından bir kısmı, yarı biçimlenmiş sonraki Şii modellerin ortaya çıkmasından ileri gelmiştir. İlk dönem Şii düşüncesinin çeşitli fırkaları, bir yeniden oluşum, seçim ve birleşim süreci geçirmiş ve Şiilik kendi resmi doktrinel formunu kazanmıştır. Etkisi bakımından Şii fırkalarının en önemlisi olan İmamiyye, on ikinci İmam Muhammed el-Muntazır'ın gaybetinden sonra, üçüncü/dokuzuncu (260/873-4) yüzyılın son döneminde ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu zamandan önce tarihçi, bilinmezlerin bu gri bölgesine, genellikle sonraki veya biraz daha önceki yazarlar vasıtasıyla ulaşmaktadır. Söz konusu Şii yazarlar, geçmiş bu olay ve doktrinel formülasyonları, kendi dönemlerindeki algılamalannın, yani doğru ya da zıt kabullerinin öncüsü olarak görmekteydiler (tarih yanılgısı); Onlar tarafsız bilimsel nedenler için değil, daha çok insanları itikatlarında yönlendirme ve doğrulama amacıyla yazmaktaydılar ve tarihsel açıdan doğru başlangıçlara çok az ilgi duyuyorlardı.:.