Analytical and Numerical Methods in Mining Engineering (Sep 2021)

زون‌بندی مخزنی بر اساس داده‌های پتروگرافی و پتروفیزیکی (مطالعه موردی: بخش بالایی سازند سروک در یکی از میدان‌های نفتی ناحیه دشت آبادان، جنوب غربی ایران)

  • آراد کیانی,
  • محمد حسین صابری,
  • بهمن زارع نژاد,
  • الهام اسدی مهماندوستی,
  • نسیم رحمانی

DOI
https://doi.org/10.29252/anm.2021.16415.1491
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 28
pp. 51 – 69

Abstract

Read online

سازند سروک در کرتاسه میانی به سن آلبین – تورونین با ترکیب سنگ­شناسی غالب سنگ‌آهک و آهک دولومیتی یکی از مهم‌ترین مخازن نفتی در جنوب غربی ایران به شمار می­رود. در این مطالعه به‌منظور ارزیابی کیفیت مخزنی بخش بالایی سازند سروک در یکی از میدان‌های نفتی ناحیه دشت آبادان از نتایج مطالعات مقاطع نازک میکروسکوپی، داده­های تخلخل-تراوایی مغزه و نمودارهای پتروفیزیکی یک چاه استفاده‌ شده است. بر اساس مطالعات مقاطع میکروسکوپی، سازند سروک در 5 کمربند رخساره­ای پهنه جزر و مدی، لاگون، پشته سدی، رمپ میانی و رمپ خارجی نهشته شده­ است. انحلال، شکستگی، سیمانی شدن، تراکم و دولومیتی­شدن از مهم‌ترین فرآیندهای دیاژنزی مؤثر بر تغییرات کیفیت مخزنی این سازند به‌حساب می­روند. رخساره­های الکتریکی (EF) بر مبنای نمودارهای چاه­پیمایی و آنالیز خوشه­بندی سلسله‌مراتبی تعیین ‌شده است. با استفاده از روش­های پتروفیزیکی شاخص زون جریانی (FZI) و لورنز اصلاح­شده بر مبنای چینه­شناسی (SMLP) به ترتیب 5 و 7 واحد جریانی تعیین شد. درنهایت، مطالعات مقاطع میکروسکوپی، رخساره­های الکتریکی و واحدهای جریانی هیدرولیکی در چارچوب زون‌بندی مخزنی به روش لورنز بررسی‌شده و ارتباطات آن‌ها مورد بررسی و تفسیر قرار گرفته است. درنتیجه، رخساره­های دانه پشتیبان مربوط به کمربندهای رخساره­ای پشته سدی و رمپ میانی (به سمت خشکی) و فرآیندهای دیاژنزی افزاینده کیفیت مخزنی مانند انحلال و شکستگی بهترین زون‌های مخزنی را تشکیل داده­اند. در طرف مقابل، رخساره­های گل پشتیبان کمربندهای رخساره­ای رمپ میانی (به سمت دریای باز) و رمپ خارجی، پهنه جزر و مدی و لاگون و فرآیندهای دیاژنزی کاهنده مانند سیمانی­شدن، تراکم و دولومیتی­شدن به­عنوان زون‌های ضعیف یا غیر مخزنی معرفی شده­اند. به‌طورکلی رخساره­های رسوبی و بعدازآن دیاژنز، مهم‌ترین عامل کنترل­کننده گسترش زون‌های مخزنی در بخش بالایی سازند سروک محسوب می‌شوند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که زون‌بندی مخزنی بر اساس روش لورنز اصلاح‌شده بر مبنای چینه­شناسی (SMLP) می‌تواند در تفسیر ناهمگنی­های مخزنی بخش بالایی سازند سروک در مقیاس میدانی مفید باشد.

Keywords