پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی (Mar 2024)
ارزیابی واکنش برخی لاینهای خالص طالبی و هندوانه به ویروس موزاییک هندوانه در شرایط گلخانه
Abstract
ویروس موزاییک هندوانه (Watermelon mosaic virus, WMV)، یکی از مهم ترین ویروسهای کدوئیان است. در این تحقیق واکنش 10 لاین خالص طالبی و هشت لاین خالص هندوانه آجیلی (جابانی) نسبت به WMV در شرایط گلخانه ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که از لاین های طالبی، تنها طالبی لاین 2 به دلیل میزان پایین شاخص شدت بیماری و نیز میانگین جذب در آزمون الایزا، متحمل به این ویروس شناخته شد. اما لاین های 3، 5، 6، و 8 طالبی نسبتا حساس و لاین های 4، 7، 10و 11 حساس بودند. از بین لاین های هندوانه، لاین های 2 و 5 حساس ارزیابی شدند. اما در سایر لاین های مایه زنی شده با WMV هیچ گونه علائمی مشاهده نگردید و با شاخص شدت بیماری صفر و نتایج منفی در آزمون های الایزا و RT-PCR در گروه مقاوم به ویروس قرار گرفتند. جهت ارزیابی تأثیر ویروس بر شاخص وزن تر و خشک اندام های گیاهی، لاین های طالبی و هندوانه با WMV مایه زنی شدند. در نتیجه این ویروس به طور معنی داری وزن تر برگ، وزن خشک ساقه، وزن تر و وزن خشک کلی گیاهان بیمار را در مقایسه با گیاهان سالم کاهش داد. نتایج این تحقیق حاکی از آن بود که در ژنوم تعدادی از لاین های طالبی و هندوانه مورد بررسی در این تحقیق از جمله لاین های 1و 2 طالبی و لاین های 1، 3، 6، 7، 8 و 11 هندوانه آجیلی، احتمالا ژن(های) مرتبط با مقاومت نسبت به WMV وجود دارد که بهره گیری از آنها در برنامه های اصلاحی ایجاد مقاومت برای تولید ارقام مقاوم توصیه می شود.
Keywords