پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی (Mar 2024)

ارزیابی واکنش برخی لاین‌های خالص طالبی و هندوانه به ویروس موزاییک هندوانه در شرایط گلخانه

  • مهدی پورمحمدعلی,
  • حسین معصومی,
  • جهانگیر حیدرنژاد,
  • اکبر حسینی پور,
  • روح اله عبدالشاهی,
  • محمد جواد آروین

DOI
https://doi.org/10.22034/arpp.2023.17120
Journal volume & issue
Vol. 13, no. 1
pp. 45 – 57

Abstract

Read online

ویروس موزاییک هندوانه (Watermelon mosaic virus, WMV)، یکی از مهم ­ترین ویروس­های کدوئیان است. در این تحقیق واکنش 10 لاین خالص طالبی و هشت لاین خالص هندوانه آجیلی (جابانی) نسبت به WMV در شرایط گلخانه ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که از لاین­ های طالبی، تنها طالبی لاین 2 به دلیل میزان پایین شاخص شدت بیماری و نیز میانگین جذب در آزمون الایزا، متحمل به این ویروس شناخته شد. اما لاین ­های 3، 5، 6، و 8 طالبی نسبتا حساس و لاین­ های 4، 7، 10و 11 حساس بودند. از بین لاین­ های هندوانه، لاین­ های 2 و 5 حساس ارزیابی شدند. اما در سایر لاین­ های مایه­ زنی شده با WMV هیچ گونه علائمی مشاهده نگردید و با شاخص شدت بیماری صفر و نتایج منفی در آزمون ­های الایزا و RT-PCR در گروه مقاوم به ویروس قرار گرفتند. جهت ارزیابی تأثیر ویروس بر شاخص وزن تر و خشک اندام­ های گیاهی، لاین­ های طالبی و هندوانه با WMV مایه ­زنی شدند. در نتیجه این ویروس به طور معنی ­داری وزن تر برگ، وزن خشک ساقه، وزن تر و وزن خشک کلی گیاهان بیمار را در مقایسه با گیاهان سالم کاهش داد. نتایج این تحقیق حاکی از آن بود که در ژنوم تعدادی از لاین­ های طالبی و هندوانه مورد بررسی در این تحقیق از جمله لاین­ های 1و 2 طالبی و لاین ­های 1، 3، 6، 7، 8 و 11 هندوانه آجیلی، احتمالا ژن­(های) مرتبط با مقاومت نسبت به WMV وجود دارد که بهره ­گیری از آن­ها در برنامه های اصلاحی ایجاد مقاومت برای تولید ارقام مقاوم توصیه می­ شود.

Keywords