رویکردهای قرآنی احمد جام در تعلیم و تربیت با تأکید برکتاب مفتاح‌النّجات

Abstract

پژوهش حاضر به بررسی رویکردهای قرآنی احمد جام نامقی(440-536) در تعلیم و تربیت با توجه به کتاب مفتاح‌النّجات اختصاص دارد. این نوشتار با روش تحلیلی- توصیفی در پی آن است تا با نگاهی تازه به معرفی جنبۀ دیگر این اثر کهن عرفانی بپردازد. این مقاله پس از ذکر آموزه‌های دینی و تعلیم و تربیتی مورد نظر احمد جام به بیان تعابیر و رویکردهای قرآنی شیخ در مورد نکات مربوط می­پردازد. برآیند تحقیق نشان­می‌دهد که مصنف بر آن است تا پندها و مواعظ تربیتی خود را با استناد به معارف و آموزه‌های قرآنی و دینی به طریقی سهل و ساده و به دور از اصطلاحات و تعابیر عرفانی، که برای گروهی خاص قابل درک است، به مخاطب القا کند، ضمن آن‌که گاه به تفسیرهای خاصی از آیات می‌پردازد که حاوی تأملات اوست و بدین صورت اندیشه‌های خود را در لفاف همین آموزه‌ها و تعالیم دینی به مخاطب القا می‌کند، چنان‌که گاه او را وادار به پذیرش این سخنان می‌نماید. تبعیت از شریعت نبوی، اقامۀ نماز، تلاوت قرآن کریم، ترک حبّ دنیا، مصاحبت با نیکان، تربیت نفس همه از تعالیم ارزشمندی است که در پرتو توبۀ خالصانه برای رهروان وادی سیر و سلوک در کتاب مفتاح­النجات سایه افکنده­است.

Keywords

• مفتاح‌النّجات
• احمدجام
• قرآن کریم
• تعلیم و تربیت