پژوهشنامه علم سنجی (Sep 2022)

همبستگی بین رتبه‌بندی دانشگاه‌ها به دو روش کتاب‌سنجی محض و داوری غنی‌شده با کتاب‌سنجی: نمونه مورد مطالعه نظام تعالی پژوهش انگلیس و نظام‌های رتبه‌بندی معتبر جهانی

  • سمیه حسابی,
  • هاجر ستوده,
  • زهرا یوسفی

DOI
https://doi.org/10.22070/rsci.2020.5836.1437
Journal volume & issue
Vol. 8, no. 16
pp. 75 – 98

Abstract

Read online

هدف: برخی رتبه‌بندی‌های دانشگاهی مانند چارچوب تعالی پژوهش (رف)، برای دستیابی به کیفیت بالاتر، از روش داوری استفاده می‌کنند. بااین‌حال، کارایی این روش پایین است. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی میزان هم‌گرایی نتایج رتبه‌بندی‌های دارای رویکرد متفاوت به داوری، همبستگی نمره‌های دانشگاه‌های انگلیس را در «رف» و سامانه‌های رتبه‌بندی معتبر لایدن، شانگهای، کیو-اس و تایمز بررسی می‌کند. روش‌شناسی: پژوهش حاضر، به روش اسنادی با رویکرد تحلیل محتوای کمی انجام شده است. داده‌ها به روش سرشماری گردآوری و با تحلیل همبستگی و رگرسیون تحلیل شده‌اند. یافته‌ها: قوت همبستگی نمره دانشگاه‌ها در «رف» با «تایمز» و «کیو-اس» قوی، با «شانگهای» متوسط و با ابعاد «لایدن» از ضعیف تا قوی است. نمره کل در «کیو-اس» متأثر از گرایش پزشکی است. تأثیر گرایش موضوعی بر نمره در برخی ابعاد سامانه لایدن مشاهده می‌شود. نتیجه‌گیری: رتبه‌بندی مبتنی بر داوری غنی‌شده با کتاب‌سنجی، هم‌گرایی قوی و درنتیجه مشابهت بالایی را با روش مبتنی بر تلفیق کتاب‌سنجی با آمار عملکردی و نظرسنجی نشان می‌دهد. اما تلفیق کتاب‌سنجی با آمار عملکردی صرف مشابهت متوسطی با آن دارد و نمی‌تواند جایگزین آن شود. تأثیر گرایش موضوعی بر نتایج رتبه‌بندی، کاربرد این نتایج برای مقایسه دانشگاه‌های دارای پوشش موضوعی متفاوت را به چالش می‌کشد.

Keywords