پهنه‌بندی کیفیت آب آشامیدنی در روستاهای شهرستان یزد بر اساس شاخص‌های‌ کیفیت آب

Abstract

زمینه و اهداف: دسترسی کافی به آب با کیفیت مناسب از دیرباز چالش مناطق کویری کشور بوده است. افزایش فعالیت‌های صنعتی و پیامدهای خشکسالی تغییر اقلیم، این دغدغه را به تمام کشور بسط داده است. دانش در مورد تغییرات زمانی- مکانی کیفیت آب، اولین گام در پایداری مدیریت کمی و کیفی آب آشامیدنی است. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی کیفیت آب آشامیدنی روستاهای شهرستان یزد را در بازه ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۰ بررسی شد. علاوه بر روند زمانی- مکانی، شاخص‌های کیفیت آب آشامیدنی (WQI)، شاخص‌های ارزیابی فلزات سنگین (HEI) و آلودگی فلزات سنگین (HPI) تعیین گردید. رعایت ملاحظات اخلاقی در تمام مراحل اجرای مطالعه درنظر گرفته شد. یافته‌ها: براساس نتایج روند زمانی، تغییرات کدورت، کل جامدات، محلول، سولفات و برخی فلزات سنگین شامل جیوه، روی، سرب، کادمیم، کروم و منگنز افزایشی بوده است. بالاترین و پایین‌ترین شاخص DWQI به‌ترتیب مربوط به روستاهای شحنه (92/34) و اکرم‌آباد (67/48) بود. روستاهای خویدک، اکرم‌آباد و عسکریه از نظر شاخص‌هایHPI و HEI کیفیت نامناسب داشتند. نتیجه‌گیری: بررسی تغییرات زمانی کیفیت آب و مکانی شاخص‌های مورد بررسی نشان داد که منبع اصلی آلودگی آب‌های آشامیدنی در شهرستان یزد فعالیت‌های صنعتی است زیرا روستاهای نزدیک مراکز صنعتی کیفیت آب نامناسب‌تری داشتند. این نتیجه لزوم مدیریت پایدار کیفیت آب آشامیدنی برپایه برنامه ایمنی آب در این منطقه را مشخص می‌سازد.

Keywords

• آب آشامیدنی، شاخص‌ کیفیت آب، فلزات سنگین، تغییرات زمانی- مکانی