Klio (Mar 2019)
Wyprawa Bolesława Chrobrego i Światopełka na Kijów w ruskiej tradycji historiograficznej (XIV–XVI wiek)
Abstract
Artykuł dotyczy kwestii kształtowania w ruskiej historiografii obrazu wyprawy kijowskiej. Najstarsza wersja opisu wojny, znana z Latopisu ławrentiewskiego i hipackiego, znalazła rozwinięcie w XV-XVI wiecznych kodeksach rękopiśmiennych. Zmiany dotyczyły m.in. przebiegu kampanii, ekscesów seksualnych Bolesława w Kijowie oraz politycznego znaczenia polskiej interwencji. Zdaniem części historyków polskich, rosyjskich i ukraińskich, późne latopisy przechowały pierwotne brzmienie opowiadania. Hipoteza ta, zdaniem autora artykułu nie ma uzasadnienia źródłowego. Badania porównawcze nad wariantami tekstu zawartymi w latopisach wskazują raczej na ewolucyjne zmiany w treści notatki. Najistotniejsze uzupełnienia oryginalnej wersji zapiski nastąpiły najprawdopodobniej w XV-wiecznym archetypie zwodów nowogrodzko-sofijskich. Najstarszymi znanymi rękopisami zawierającymi nowe motywy są spis Oboleńskiego I latopisu sofijskiego, Latopis ermoliński i Latopis nowogrodzki Karamzina, pochodzące ze schyłku XV lub XVI wieku. Źródłem poprawek i uzupełnień był, jak sugeruje autor artykułu, subiektywny odbiór minionej rzeczywistości przez pisarzy, powstały na tle lektury latopisów, wpływów tradycji obcej oraz doświadczeń współczesności.
Keywords
