پژوهشهای حفاظت آب و خاک (Dec 2014)
ارزیابی کیفیت آب شرب آبخوان دشت اردبیل با استفاده از کوکریجینگ و منطق فازی
Abstract
در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران، بهرهبرداری و تخصیص منابع آب زیرزمینی از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این پژوهش، روشهای کوکریجینگ و منطق فازی برای طبقهبندی کیفی آب زیرزمینی آبخوان دشت اردبیل برای اهداف آشامیدنی استفاده شده است. بدین منظور دادههای کیفی مربوط به پارامترهای TDS، TH، pH، Ca+2، Mg+2، Cl-، Na+ و SO4-2 هفتاد و شش چاه مورد استفاده قرار گرفت. این مطالعه شامل دو مرحله بود که در مرحله اول، توزیع هر یک از این پارامترها توسط روش درونیابی کوکریجینگ برای هر نقطه از دشت به دست آمد. سپس در مرحله دوم، از دادههای درونیابی شده به عنوان ورودیهای منطق فازی استفاده گردید. نقشه پهنهبندی کیفی دشت با استفاده از تعریف توابع عضویت برای هر یک از پارامترها در سه کلاس "مطلوب"، " قابل قبول" و " غیر قابل قبول " و نگرشی فازی به استاندارد آب شرب تولید شد. در مجموع، برای طبقهبندی کیفی آب تعداد 105 قانون استخراج گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، 5/3 درصد از مساحت آبخوان دشت اردبیل دارای کیفیت مطلوب، 68 درصد دارای کیفیت قابل قبول و 5/28 درصد غیر قابل قبول از لحاظ شرب می-باشد. این نقشه پهنهبندی میتواند کمک شایانی به بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی کرده و دید خوبی از روند کیفی آب زیرزمینی در محدوده مطالعاتی ارایه نماید.