Kolonialne obozy koncentracyjne na Kubie i w Afryce Południowej. Charakterystyka i znaczenie dla ewolucji idei

Abstract

W 1896 r. hiszpański generał Valeriano Weyler y Nicolau podjął decyzję o budowie pierwszych obozów koncentracyjnych, aby zmusić rebeliantów na Kubie do poddania się władzy kolonialnej. W 1900 r. w trakcie drugiej wojny burskiej podobną decyzję podjęło brytyjskie dowództwo –w kontrolowanych, otoczonych drutem kolczastym strefach skoncentrowali ludność cywilną, aby przyśpieszyć zakończenie konfliktu. W obu przypadkach władze kolonialne poprzez złe zarządzanie i braki podstawowych artykułów doprowadziły do śmierci dziesiątek tysięcy ludzi. W niniejszym artykule scharakteryzowane zostały pierwsze obozy koncentracyjne w oparciu o kryteria, tj. cele obozów czy rzeczywistość obozowa, a następnie wskazane zostały podobieństwa i różnice występujące pomiędzy obozami hiszpańskimi i brytyjskimi. W pracy podjęty został także problem obozu koncentracyjnego jako precedensu politycznego – wskazane zostały zależności pomiędzy obozami koncentracyjnymi dla Kubańczyków i Burów a nazistowskimi obozami zagłady. Szczególny nacisk położony został na znaczenie, jakie dla kształtowania się nazistowskiej machiny śmierci (także w kontekście czysto propagandowym) miały pierwsze obozy koncentracyjne.

Keywords

• obóz koncentracyjny, druga wojna burska, kubańska wojna o niepodległość, brytyjskie obozy, hiszpańskie obozy, kolonializm