اثر سالسالات بر روی فاکتورهای بیوشیمیایی و اختلال عملکرد اندوتلیوم بیماران مبتلا به دیابت

Abstract

مقدمه: پاسخ‌دهی نامناسب عروق ناشی از اختلال عملکرد اندوتلیوم در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 به خوبی شناخته شده است. ولی در مورد اثر داروهایی همچون سالسالات در کاهش سرعت پیشرفت دیابت و جنبه‌ها‌ی اندوتلیومی آن‌ اختلاف نظر وجود دارد. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی اثر سالسالات بر روی برخی متغیرهای سرمی و وابسته به اندوتلیوم در افراد مبتلا به اختلال تحمل گلوکز و موارد جدید با تشخیص دیابت بود. روش‌ها: بیماران دچار اختلال تحمل گلوکز و موارد جدید تشخیص دیابت از بین مراجعین به مرکز تحقیقات غدد اصفهان بین ماه‌ها‌ی بهمن 1387 و تیر 1388 انتخاب شدند. در ابتدا اخذ شرح حال و معاینه‌ی فیزیکی و همچنین نمونه‌گیری خون جهت بررسی HbA1C، کلسترول تام، HDL (High density lipoprotein)، LDL (Low density lipoprotein)، AST (Aspartate aminotransferase)، تری‌گلیسرید (Triglyceride یا TG) و انسولین سرم انجام شد. سپس بررسی اتساع وابسته به جریان (Flow mediated dilatation یا FMD) انجام گردید. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه برای دریافت 5/1 گرم سالسالات (2 × 750 میلی‌گرم) دو بار در روز یا دارونما برای 3 ماه تقسیم شدند. بعد از 3 ماه، نمونه‌گیری خون و FMD به طور مجدد انجام گردید. قبل و بعد از مداخله داده‌ها‌ ثبت شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: 40 بیمار شامل 8 مرد و 32 زن وارد این مطالعه شدند. میانگین سنی آن‌ها‌ 67/6 ± 15/47 سال بود. در گروه تحت درمان با سالسالات قند ناشتای خون (Fasting blood sugar یا FBS) و تعداد گلبول‌ها‌ی سفید خون (White blood cell یا WBC) به طور معنی‌داری کاهش و CRP (C-reactive protein) افزایش داشت. همچنین FMD به طور معنی‌داری در گروه مورد مداخله افزایش یافت (004/0 > P). سایر متغیرها تغییر چشمگیری نداشتند. نتیجه‌گیری: سالسالات در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 به خوبی تحمل می‌شود و می‌تواند سطح FBS بیماران و همچنین عملکرد اندوتلیال آن‌ها‌ را بهبود بخشد، ولی بررسی در مورد ایمن بودن مصرف طولانی مدت دارو در جامعه نیازمند مطالعات بیشتر است. واژگان کلیدی: سالسالات، اختلال عملكرد اندوتلیوم، دیابت نوع 2