Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi (Nov 2019)
WATSON’UN İNSAN BAKIM MODELİ: BİR SİSTEMATİK DERLEME
Abstract
Amaç: Bu araştırmanın amacı, hemşirelik alanında yapılan ve Watson İnsan Bakım Modeli üzerine temellendirilen mevcut literatürün gözden geçirilmesi ve çalışmalardan elde edilen verilerin sistematik biçimde incelenmesidir.Yöntem: Bu çalışma sistematik derleme niteliğindedir ve Ocak 2009–Ocak 2019 tarihleri arasında Google Scholar, Pubmed, Science Direct, Proquest, Cochrane, EBSCOhost, Clinical Key, Ovid, Web of Science veri tabanlarından Türkçe ve İngilizce dizinler taranarak gerçekleştirilmiştir. İncelemede, “Watson İnsan Bakım Modeli”, “Watson İnsan Bakım Teorisi” ve “hemşirelik” anahtar kelimeleri kullanılmıştır ve tam metni bulunan makaleler dahil edilme kriterleri yönünden değerlendirilerek örnekleme alınmıştır. Sistematik Derlemeler ve Meta-Analizler için Tercih Edilen Raporlama Öğeleri (The Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and MetaAnalyses -PRISMA) araştırmanın yönlendirilmesinde ve araştırma raporunun yazımında bir kılavuz oluşturmuştur.Bulgular: Taramalar sonucunda, araştırma kriterlerini karşılayan toplam 48 çalışma incelemenin örneklemini oluşturmuştur. Sistematik incelemede yer alan araştırmalardan 23‟ünde Watson İnsan Bakım Modelinin çalışmanın teorik çerçevesini oluşturduğu, 18‟inde model ile ilişkili bakım gerçekleştirildiği ya da bu model ışığında oluşturulan anket formlarının çalışmaların veri toplama aşamasında kullanıldığı, yedisinde ise modelin olgu çalışmalarının yönlendirilmesinde kullanıldığı tespit edilmiştir.Sonuç: Araştırma sonuçları, Watson İnsan Bakım Modelinin özellikle klinik alanda daha sınırlı kullanıldığını göstermektedir. Bu bağlamda, hemşirelerin bakım davranışını, hemşireler arasındaki iletişimi geliştirdiği düşünüldüğünde ve özellikle klinik yönetimi de güçlendirme boyutları ele alındığında bu modelin daha yaygın kullanılmasının anlamlılığı düşünülmektedir.
