Journal of Literature and Humanities (Jun 2024)
Kolektif Bilincin Dışına Çıkmak; Artemisia Gentileschi’nin Tablolarında Kadın İmgesinin Evrimi
Abstract
Artemisia Gentileschi, 1593 yılında Roma’da dünyaya gelmiştir. Ressam olan babası Orazio Gentileschi’den resim dersleri alan sanatçı, Caravaggio’nun izinden giden (Caravaggist) ressamların en başarılısı olarak kabul edilmektedir. Artemisia Gentileschi yaklaşık kırk yıllık sanat yaşantısında kutsal metinlerden tarihi söylencelere, mitolojiden portre çalışmalarına kadar çok sayıda esere imza atmıştır. Eserlerinde seçtiği konularda, dinler tarihi, tarih ve mitolojik anlatılar ağırlıktadır. Artemisia’nın sanatı erken, olgunluk ve geç dönem olmak üzere üç evrede incelenebilir. Sanatçının erken döneminde ele aldığı kadın figürleri incelendiğinde, Artemisia bu figürlerde tıpkı çağdaşlarının eserlerinde görülen ruh hallerine yer vermiştir. Dönem ressamlarının tablolarında, kolektif bilinci yansıtır şekilde çaresizlik içerisinde, korkan, çekinen ve kararsızlık duygusuyla ifade bulan kadın figürleri, Artemisia’nın da erken dönem tablolarına yansımıştır. Sanatçının 1630’larda başlayan olgunluk döneminde ise eserlerindeki kadın figürleri, yaptığı işten emin, son derece kararlı ve cesaretleriyle ön plana çıkan karakterlere dönüşmüştür. Bu açıdan özellikle Kitab-ı Mukaddes, apokrif metinler ve tarihi anlatılarda bahsi geçen kadın figürleri sanatçının eserlerinde sıkça yer bulmuştur. Bu figürler kimi zaman ulusunu kölelikten kurtaran, kimi zaman masumiyetiyle ön plana çıkan kimi zaman da yaşadığı trajedi sonucunda bir devrime yol açan kahramanlardan oluşmaktadır. Çalışma, tarafımızdan daha önce değerlendirmesi yapılmamış olan on eseri, Gentileschi tablolarında kadın figürlerinin geçirmiş olduğu değişimle ele almaktadır. Sanatçının ilk dönem eserlerinde çağının diğer sanatçılarıyla benzer betimlemelere giderken olgunluk dönemiyle birlikte bu ortak bilinçten uzaklaşmasının sanatına nasıl yansıdığı incelenmiştir. Bu açıdan söz konusu bu on eser merkezinde sanatçının diğer eserleri de değişimin aktarılabilmesi açısından çalışmaya dâhil edilmiştir.
Keywords
