سَرابِ صلح؟ برخی چالش‌ها و فرصت‌های حقوق بین‌الملل در حل‌ منازعات قومی

Abstract

حل و فصل منازعات قومی برای اعادۀ صلح و امنیت بین المللی حیاتی است و از این رهگذر، با حقوق بین ­الملل پیوند می­ خورد. این نوشتار به ­دنبال بررسی مهم­­ ترین چالش­ ها و فرصت ­های حقوق بین­ الملل در زمینۀ حل و فصل منازعات قومی است. اصلی­ ترین چالش ­ها عبارت‌اند از: 1) تناقض­ های درونی فرآیندهای دخیل در صلح­ سازی که مانع برپایی صلح پایدار در جوامع چندقومی می­شوند؛ 2) نبود یا نابسندگی رهیافت اقلیت­ محور در ساختار و سازکارهای واکنشی ملل متحد که در نتیجۀ آن، صلح قومی درازمدت و پایدار دست­ نایافتنی می­نماید؛ و ناهماهنگی سازمانی و رویکرد تک ­بعدی در چارچوب ملل متحد که موجب شده است اتخاذ اقدامی کارآمد، متمرکز، فراگیر و بر مبنایی مورد به ­مورد برای حل و فصل این منازعات، شدنی و دست­کم آسان نباشد. در مقابل، نگارندگان چند مورد از راهکارهای موجود را در حقوق بین ­الملل برای رویارویی با این چالش­ ها پیشنهاد می­دهند که برخی از آنها عبارت‌اند از: 1) تبدیل حقوق اقلیت­ ها به جریان اصلی در سطح ملل متحد؛ و 3) ایجاد نهادی تخصصی برای منازعات قومی. این مقاله، به واکاوی تفصیلی چالش­ ها و فرصت­ های پیش­گفتۀ فراروی حقوق بین‌الملل در حل منازعات قومی می‌پردازد.

Keywords

• حقوق بین‌الملل
• منازعه قومی
• حل‌وفصل منازعه
• صلح‌سازی
• دموکراسی توافقی