Pamiętnik Teatralny (Sep 2024)

Sztuka w służbie antyantropii: O twórczości Yazana Halwaniego

  • Filip Ryba

DOI
https://doi.org/10.36744/pt.1671
Journal volume & issue
Vol. 73, no. 3

Abstract

Read online

Artykuł stanowi próbę krytycznej refleksji nad antropią i antyantropią – kategoriami filozoficznymi zaproponowanymi przez Bernarda Stieglera. Refleksja ta została osadzona w kontekście krytyki kapitalizmu i jego przymierza z neoliberalizmem. Autor analizuje wspomniane kategorie, odwołując się do twórczości jednego z najbardziej znanych artystów libańskich młodego pokolenia – Yazana Halwaniego. Wybrane przykłady z jego twórczości zostały omówione w perspektywie performatywnej, jako przykłady technologii, które sprzyjają antyantropii. Autor decyduje się na analizę kategorii Stieglera w kontekście libańskim, pokazując, że współczesny Liban stanowi doskonały przykład państwa działającego w zgodzie z ontologią biznesu – projektem ontologicznym zaprezentowanym przez Marka Fishera w kontekście realizmu kapitalistycznego. We wszystkich przykładach twórczości Halwaniego podkreśla motyw przymusowych migracji rozumianych jako praktyki generujące chaos i sprzyjające antropii. Antyantropiczność twórczości libańskiego artysty – zdaniem autora – polega na wykorzystaniu problemu migracji do namysłu nad możliwościami pomyślenia nowych światów i wspólnot, które skutecznie opierałyby się antropii.

Keywords