Rodzina i dom jako elementy obrazu świata osób dorosłych z rodzin pełnych i niepełnych

Abstract

Rodzina i przestrzeń domu rodzinnego odgrywają istotną rolę w życiu każdego człowieka, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym. Stąd nasuwa się pytanie, czy typ rodziny pochodzenia może modelować obraz środowiska rodzinnego, który ukształtował się w świadomości osób dorosłych? Odpowiedzi na to pytanie można szukać w wynikach badań empirycznych przeprowadzonych za pomocą eksperymentu asocjacyjnego. Jest on jedną z metod diagnozowania obrazu świata istniejącego w świadomości, a wyrażonego poprzez pryzmat języka objętych badaniami osób. Analiza materiału leksykalnego, uzyskanego związku ze słowami hasłowymi dom i rodzina, pozwoliła zauważyć pewne właściwości ich obrazu u respondentek pochodzących z odmiennych typów rodzin. Właściwości te są szczególnie widoczne w dwóch aspektach. Pierwszym z nich jest zbieżny zakres znaczeniowy asocjacji tworzących prototyp obrazu rodziny i domu, kolejnym – odmienna częstość użycia, jaką osiągnęły w ich obrębie poszczególne reakcje werbalne objętych badaniami osób. Podsumowując, można zauważyć, iż rodzina i dom są takimi elementami obrazu świata osób dorosłych, których profil jest silnie uwarunkowany kulturowo. Natomiast doświadczenie typu rodziny pochodzenia przez respondentki wydaje się modelować odczuwanie przez nie istotności poszczególnych aspektów tego obrazu.

Keywords

• rodzina
• obraz świata
• prototyp
• eksperyment asocjacyjny
• osoby dorosłe