Szlachcic w domu. Wystrój i wyposażenie siedzib szlacheckich w ziemi zakroczymskiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku

Abstract

W artykule scharakteryzowano przedmioty wymienione w 238 spisach ruchomości z lat 1677–1795, znajdujących się w księgach kancelarii sądu grodzkiego zakroczymskiego. Wyroby te stanowiły wystrój i wyposażenie domów szlachty w ziemi zakroczymskiej na Mazowszu. Zestaw przedmiotów, z których wewnątrz siedziby codziennie korzystał właściciel i jego najbliższa rodzina, był podobny do znanego z innych środowisk społecznych i innych regionów Rzeczypospolitej. Elementem różnicującym, podkreślającym status społeczny, były: surowce, kolorystyka, wykończenie i zdobienie oraz liczba rzeczy. Wskazano pewne tendencje czytelne w badanym okresie, m.in. stopniowy zanik tradycyjnych elementów wnętrz (takich jak tkaniny orientalne), w drugiej połowie XVIII w. częstsze stosowanie parawanów, pawilonów przy łóżkach, zwiększenie średniej liczby kufrów, bielizny stołowej i zastawy stołowej, a także pojawienie się, chociaż jeszcze w ograniczonym zakresie, meblarskich nowinek (np. stołów okrągłych lub składanych, garniturów złożonych z kanapy i krzeseł, komody), używanie naczyń z fajansu i porcelany.

Keywords

• inwentarze pośmiertne
• materialne warunki bytu
• siedziby szlachty
• szlachta
• Mazowsze