Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Jun 2018)

Gevşek karasal birimlerin (Kaliş) mikrotremör ölçümleri ile zemin hakim titreşim periyot hesaplamaları

  • Kıvanç Zorlu

DOI
https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.348301
Journal volume & issue
no. 156
pp. 205 – 220

Abstract

Read online

Kurak-Yarı kurak iklim bölgelerinde gözlenen kaliş türü birimler; düşey yönde zonlanma gösteren, karasal kalsiyum karbonat birimler olarak bilinmektedir. Kaliş profi linin en üstünde zayıf kaya niteliğindeki sert kaliş, onun altında ise gevşek zemin karakterindeki yumuşak kaliş profi li yer almaktadır. Kalişler, çoğunlukla doygun olmayan zonlarda, toprak, kaya ve bozunmuş malzemenin yer değiştirme ve/veya çimentolanmasına işaret ederler. Çalışma alanı Adana ilinin doğusunda yer alan kaliş birimlerini kapsamaktadır. Bölgede oldukça geniş bir yayılım gösteren Kuvaterner yaşlı kaliş, özellikle eğimin düşük olduğu, bölgelerde bulunmaktadır. Adana Havzasındaki paleosolik kalişler, karbonatça zengin yüzey sularıyla birlikte, süzülme, kapilarite ve ayrışma olaylarını takiben, önce sedimantolojik daha sonra da pedolojik bir mekanizma sonucu oluşmuşlardır. Adana ili I. ve II. derece deprem bölgesinde yer almakta olup, tarihsel ve aletsel dönemlerde pek çok depreme sahne olmuştur. Özellikle 1998 Adana depremi sırasında en büyük yapısal hasarın kaliş profi li üzerinde yer alan binalarda meydana geldiği gözlenmiş olup, buna kaliş profi linin düşey yönde sergilediği litolojik değişimin neden olduğu düşünülmektedir. Bu çalışma ile sert kaliş ve yumuşak kaliş sınırındaki ve litolojik değişikliklerin olduğu sınırlardaki göreceli zemin büyütmesi ve yatay-düşey spektral oranı (H/V) inceleniştir. Bu amaçla, sert kaliş ve yumuşak kaliş arasındaki H/V farkının ortaya konabilmesi için, sert kaliş üzerinde ve sert kalişin olmadığı, profi lin doğrudan yumuşak kaliş ile başladığı lokasyonlarda 24 adet mikrotremor ölçümü yürütülmüş ve H/V farkı ortaya konmuştur.

Keywords