سیاستگذاری اقتصادی (Aug 2022)
اثرات رفاهی تغییرات بودجه- خنثای ترکیب مالیاتی برای ایران
Abstract
مالیاتها به عنوان یک ابزار سیاستی مؤثر برای دستیابی دولتها به اهداف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مورد نظرشان میتوانند از طریق اثرگذاری بر نحوه تولید و توزیع درآمد، سطح رفاه جامعه را تحت تأثیر قرار دهند. با این وجود، تأثیر انواع مختلف مالیاتهای مستقیم و غیر مستقیم الزاماً یکسان نیست و بنابراین انتخاب ساختار و ترکیب بهینه مالیاتی بر حسب اهداف مورد نظر از اهمیت بالایی برای سیاستگذاری مالیاتی برخوردار است. در این راستا، هدف اصلی پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل پیامدهای رفاهی جایگزینی انواع مختلف مالیاتها با فرض ثابت ماندن بودجه دولت (یعنی تغییرات بودجه– خنثی در ترکیب مالیاتی) برای ایران است. برای این منظور، یک مدل تجربی چند-معادلهای تحت سناریوهای مختلف با استفاده از رویکرد خودرگرسیونی با وقفه توزیعی (ARDL) و دادههای مربوط به دوره زمانی 1397-1361 برآورد شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد جایگزینی بودجه- خنثای مالیات بر درآمد یا مالیات بر ثروت برای مالیاتهای غیر مستقیم منجر به افزایش رفاه اجتماعی در بلندمدت میشود. همچنین، جایگزینی بودجه- خنثای مالیات بر درآمد یا مالیات بر ثروت برای مالیات بر شرکتها افزایش رفاه اجتماعی در بلندمدت را به دنبال دارد. این یافتهها حاوی دلالتهای سیاستی مهمی در خصوص اصلاح ساختار مالیاتی کشور با هدف ارتقاء سطح رفاه جامعه هستند.
Keywords