Filolog (Dec 2017)
Semiotičko-kulturološki aspekti unutrašnje drugosti i izegorije u totalitarnoj kulturi na primeru Andrićeve „Proklete avlije”
Abstract
U radu su, kao predmet istraživanja, sagledani: dva ključna modusa oblikovanja semiosferne unutrašnje dezorganizovane supstrukture u neelastičnom semiosfernom jezgru kulture; odnosi totalitarne kulture prema izvesnim vidovima sopstvene unutrašnje Drugosti, odnosno prema unutrašnjem alteritetu. Predmet izučavanja razmotren je u kontekstu Andrićeve Proklete avlije, koja je, u metodološkom smislu, analizirana kao tipična studiju slučaja zbog toga što je reprezentativni primer oštrog otklona autokratskog režima od sopstvene unutrašnje Drugosti. Akcenat analize je na sudbini Ćamil efendije kao svojevrsnog političkog zatvorenika i, s tim u vezi, na negativnom odnosu Otomanske imperije prema demokratskim idealima vezanim za pravo na slobodu mišljenja i govora (isegoria, parrhesia). Osim negiranja izegorije kao indikatora demokratičnosti, zapaženo je da je odstupanje od Dekaloga sledeći ključni standard putem kojega totalitarna otomanska kultura identifikuje otklon od svoga samoopisivanja i to odstupanje artikuliše kao sopstveni unutrašnji alteritet podložan kazni. Predmet istraživanja je dominantno razmotren s pozicija teorije o semiosferi Jurija Mihajloviča Lotmana, uz vokaciju izvesnih imagoloških aspekata koji su kompatibilni sa pomenutom teorijom.
Keywords
