ارزیابی اثرات محیط زیستی ساخت و بهره برداری راه آهن با تأکید بر ماتریس سریع (مطالعه موردی: پروژه آنتنی اتصال سبزوار به راه آهن مشهد- تهران)

Abstract

هدف: هدف این پژوهش ارزیابی پیامدهای مثبت و منفی حاصل از اجرای پروژه احداث راه‌آهن آنتنی سبزوار به راه‌­آهن مشهد - تهران بر محیط‌زیست پیرامونی آن با استفاده از ماتریس پاستاکیا است، و با تجزیه پروژه و محیط‌زیست آن به عوامل تشکیل‌دهنده (ریز عامل محیطی - ریز فعالیت پروژه) صورت گرفته است.روش و داده: تحقیق حاضر از نظر روش تحلیلی (کمی و کیفی) و از نظر نوع کاربردی است. با اجرای این روش ارزیابی آثار محیط زیستی، ابزاری مناسب برای اطمینان یافتن از اجرای مناسب پروژه به دست می‌­آید. می‌­توان این روش ارزیابی­ را روشی جهت تعیین، پیش‌­بینی و تفسیر آثار محیط زیستی پروژه راه‌آهن بر محیط‌زیست منطقه و سلامت بوم نظام‌­های آن دانست.یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌­دهد که اثر فعالیت‌­های پروژه بر عوامل فیزیکی و شیمیایی، در جمع‌بندی نهایی فقط در مورد اثر حفاری بر شکل زمین، اثرات و تغییرات منفی داشته است. در عوامل بیولوژیکی - اکولوژیکی، بیشترین اثرات منفی بر پوشش گیاهی و اراضی زراعی و باغی ایجاد شده است. محیط اجتماعی – فرهنگی اثرات و تغییرات مثبتی نشان دادند. در بررسی عوامل اقتصادی و فنی اجرای پروژه احداث راه‌­آهن بر محیط‌زیست، تنها عاملی که دارای اثرات منفی است، هزینه تغییر کاربری است.نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که پروژه احداث راه‌آهن، در مجموع دارای 10 اثر و تغییرات منفی و 5 اثر و تغییرات مثبت بر محیط­‌های مختلف است. همچنین با توجه به این نتایج توصیه به رعایت الزامات زیست‌محیطی می­‌گردد.نوآوری، کاربرد نتایج: ارزیابی و اجرای پروژه راه‌آهن با روش ماتریس سریع می‌تواند مناسب یا نامناسب بودن پروژه را با هزینه‌ی کمتر و در زمان کوتاه‌تری تعیین نماید.

Keywords

• ارزیابی اثرات محیط زیستی
• ماتریس پاستاکیا(سریع)
• راه آهن سبزوار