مدیریت اسلامی (Feb 2023)

مولفه های حکمرانی اخلاقی در پرتو قران کریم

  • مریم نورالهی,
  • علی اصغر پورعزت,
  • محمد علی لسانی فشارکی,
  • محمدرضا اسمعیلی گیوی

Journal volume & issue
Vol. 30, no. 4
pp. 219 – 249

Abstract

Read online

از آنجاییکه حکمرانی جوامع با نظام اخلاقی آن جامعه عجین یافته است، فهم ارزش‌‌های اخلاقی مطابق با کلام وحی امری مهم می‌باشد. از این رو پژوهش حاضر درصدد است که مبتنی بر آموزه های قرآن کریم اصول و مولفه‌های اخلاقی برجسته و کارآمد مورد نیاز حکمرانی جوامع را با بهره‌گیری از روش تحقیق موضوعی قرآن کریم استخراج کند. بدین منظور مفهوم اخلاق ذیل محور حکمرانی در 678 آیه مورد بررسی قرار گرفته است. دستاورد این پژوهش مجموعه اصول و مولفه‌های اخلاقی است که حاکمان یا کارگزاران، مردم، حوزه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اداری می‌بایست به آن متخلق گردند تا در پرتوآن بتوانند رهبری و هدایت امور را آنطور که مد نظر قرآن است جامه عمل بپوشانند و کار بست آنها موجب ارتقای اخلاق در جوامع اسلامی خواهد شد. مهم ترین اصول اخلاقی که در این پژوهش شناسایی شده است عبارتند از: حاکمیت رابطه رحمانی ، حاکمیت عدالت، رضایت عمومی، تخصص و تعهد، خردورزی، مشارکت عمومی، اصلاح و نظارت همگانی و شفافیت و پاسخگویی برای حاکمان. اطاعت از حکومت اسلامی، همدلی با مردم، همدلی و کمک به حکومت برای مردم و در حوزه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اداری برائت از استکبار و حفظ عزت ، توجه به معیشت‌، ایجاد اقتصاد سالم، اهمیت به خانواده ، تعلیم و تربیت، قانونگذاری حق مدار و انتصابات شایسته .

Keywords