اثر سطوح مختلف اسانس رازیانه بر فراسنجه‌های تولید گاز و جمعیت پروتوزوآی شکمبه بز در شرایط برون تنی

Abstract

این بررسی برای ارزیابی اثر سطوح مختلف اسانس رازیانه (صفر، 100، 250، 500، 750 و 1000 میکروگرم در میلی­لیتر) بر پتانسیل تولید گاز، فراسنجه‌های تخمیر شکمبه و جمعیت پروتوزوآ در شرایط برون­تنی انجام شد. مایع شکمبه از شش رأس بز مرغوز در حالت ناشتا و با استفاده از لوله مری جمع‌آوری شد. گاز تولیدی در 96 ساعت گرم‌خانه‌گذاری ثبت شد. اثر اسانس بر تعداد پروتوزوآی کل و جنس‌های مختلف بررسی شد. همچنین، کل گاز تولیدی بعد از 24 ساعت گرم‌خانه‌گذاری، متان تولیدی و برخی دیگر از فراسنجه‌های تخمیر شکمبه نیز برآورد شد. پتانسیل تولید گاز و سرعت تخمیر تحت تأثیر اسانس رازیانه کم شدند (0001/0>P) و فاز تأخیر در سطوح کم افزایش نشان داد (004/0=P). فراسنجه pH ثابت ماند و تولید نیتروژن آمونیاکی و غلظت کل اسیدهای چرب فرار در سطوح 750 و 1000 کاهش یافت. گاز تولیدی 24 ساعت، تولید گاز متان، میزان ماده آلی واقعاً تجزیه شده و انرژی قابل متابولیسم کم شد، اما ضریب تفکیک‌پذیری، تولید توده میکروبی و بازده آن افزایش نشان داد (0001/0>P). افزودن اسانس به محیط تخمیر، تعداد پروتوزوآی کل (0001/0>P) و جنس‌های انتودینیوم، ایزوتریشیا را کاهش داد، اما تغییری در تعداد دیپلودینیوم و افریواسکولکس ایجاد نکرد. نتایج این بررسی نشان داد که اسانس رازیانه دارای خواص ضد پروتوزوآیی انتخابی علیه انتودینیوم و ایزوتریشیابوده و پتانسیل تغییر تخمیر شکمبه را با کاهش تولید گاز متان و آمونیاک و افزایش ضریب تفکیک‌پذیری دارد.

Keywords

• اسانس رازیانه
• تخمیر برون تنی
• ضریب تفکیک‌پذیری
• متان
• نیتروژن آمونیاکی