Metnin mi Yorumun mu Tahrifi? -Buhârî’nin Tahrif Meselesine Yaklaşımı Üzerine-

Abstract

Buhârî’nin, el-Câmiu’s-Sahîh adlı eserinde yer alan “Hiç kimse Allah’ın kitaplarından birinin lafzını silip yok edemez; fakat onu tahrif edebilir yani hakiki anlamı dışında te’vil edebilir” biçimindeki ibare, hem aidiyeti hem de anlam içeriği açısından tartışılmıştır. İbareyi İbn Abbas’a nispet edenler olduğu gibi, Buhârî’nin kendisine nispet edenler de vardır. Çoğu Buhârî şârihinin de belirttiği üzere ibare Buhârî’ye aittir ve Buhârî bununla önceki semavi kitapların metin olarak değil yorum olarak tahrif edildiğini, yani bu kitapların asıl anlamları dışında farklı te’villere maruz kaldıklarını ifade etmektedir. Geç dönemde İbn Haldûn, Makrîzî gibi âlimlerce taraftar bulacak olan bu görüş, erken dönemde Buhârî tarafından gündeme getirilmiştir. Bu makale bahse konu ifadenin aidiyeti, delaleti ve tarihi arka planını araştırmak amacıyla kaleme alınmıştır.

Keywords

• buhârî
• i̇bn abbas
• geçmiş semavi kitaplar
• tahrif
• te’vil