پیش بینی اثرات تغییر اقلیم و کاربری زمین بر تغییرات مکانی و زمانی تغذیه آب زیرزمینی با استفاده از مدل توزیعی WetSpass-M ( مطالعه موردی محدوده مطالعاتی هشتگرد، ایران)

Abstract

هدف اصلی این پژوهش، برآورد تغذیه آب زیرزمینی در کنار دیگر مؤلفه­های بیلان (رواناب، تبخیر و تعرق و برگاب) در دشت هشتگرد، با استفاده از مدل توزیعی WetSpass-M در شرایط تغییرات اقلیم و کاربری زمین در دوره ۳0 سال آتی است. نقشه کاربری زمین با استفاده از تصاویر ماهواره لندست سال‌های ۱۹۹۰، ۲۰۰۵ و ۲۰۲۰ در نرم‌افزار ENVI (نسخه 5.3) تهیه و برای مدل­سازی تغییرات کاربری زمین در سال ۲۰۵۰، از روش زنجیره‌مارکف پیاده­سازی­شده در نرم‌افزار TerrSet استفاده شد. در پایان، تأثیر تغییر اقلیم و کاربری زمین بر تغذیه آب زیرزمینی و دیگر مؤلفه‌های بیلان آبی با استفاده از مدل توزیعی WetSpass-M برای دوره ۲۰۵۰-۲۰۲۰ شبیه­سازی شده و اثر سناریوهای اقلیمی و کاربری زمین بر روی آن اعمال شد. نتایج تغییرات اقلیمی نشان داد دمای سالانه تا سال 2050 برای سناریوهای RCP2.6 وRCP8.5 به‌ترتیب 2/1 و ۲/۳ درجه سانتی‌گراد افزایش و بارش سالانه برای هر دو سناریو ۹۵/۱ درصد و ۴۷/4 درصد کاهش خواهد یافت. نتایج تغییر کاربری، نشان‌دهنده افزایش 105، 41 و هشت درصدی به‌ترتیب برای زمین مسکونی، بایر و کشاورزی و کاهش 94 درصدی در مراتع است. با افزایش کاربری‌های مسکونی و بایر و کاهش مرتع میزان تغذیه به ۶/۲۲۰ و بیلان آبخوان به ۹/۱۱۵- میلیون مترمکعب در سال خواهد رسید. در اثر تغییرات اقلیم و کاربری زمین سهم تبخیروتعرق افزایش و سهم تغذیه و برگاب از بارش کاهش یافته است. به‌طورکلی، در ارتفاعات به‌دلیل بارش بیش‌تر و در مناطق کشاورزی به‌دلیل آب برگشتی آبیاری، سهم تغذیه آب زیرزمینی افزایش یافته است.

Keywords

• بیلان آب
• تغییر اقلیم
• تغییر کاربری زمین
• زنجیره مارکف
• envi
• .terrset