ترسیم و تحلیل نقشه علم‌نگاشتی برون‌دادهای حوزه جامعه اطلاعاتی از طریق هم‌رخدادی واژگان در پایگاه استنادی وب آو ساینس و آی اس سی

Abstract

هدف: ترسیم و تحلیل نقشه علم­نگاشتی برون­دادهای حوزه جامعه اطلاعاتی از طریق هم­‌رخدادی واژگان در پایگاه استنادی وب آو ساینس 2001 تا 2018 و آی اس سی 1370 تا 1396است. روش: روش این پژوهش تحلیل همایندی واژگان بوده که از فنون علم‌سنجی است. یافته­‌ها: حوزه­‌های موضوعی جامعه اطلاعاتی، اینترنت و شکاف دیجیتالی در پایگاه وب آو ساینس و جامعه اطلاعاتی، اشتغال و اجلاس جهانی سران در پایگاه آی اس سی بیشترین سهم تولید را داشتند. نرخ رشد حوزه جامعه اطلاعاتی در پایگاه وب آو ساینس 4 درصد و در آی اس سی در سال‌­های 1370 تا 1384 نرخ رشد 67 درصدی و از سال 1384 تا 1396 نرخ رشد منفی 23 درصد بوده است. خوشه‌های جامعه اطلاعاتی اعتماد، شکاف دیجیتالی، جهانی‌سازی، سیاست اطلاعاتی، جامعه اطلاعاتی، فن­آوری، سیاست، آموزش و پرورش، کپی رایت و مالکیت معنوی است. واژگان جامعه اطلاعاتی، اینترنت و فن‌آوری در سه سنجه­ مرکزیت دارای بالاترین پیوند است و در سنجه­‌های نزدیکی و بینابینی در پایگاه وب آو ساینس بالاترین میزان را به خود اختصاص داده‌­اند. شبکه­ حوزه­ جامعه اطلاعاتی از ساختار پیوست‌ه­ای برخوردار است. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش می‌توان به سیاست‌گذاری علمی حوزه جامعه اطلاعاتی کمک کرد. با مشخص شدن خلاءهای پژوهشی حوزه جامعه اطلاعاتی در داخل کشور در مقایسه با موضوعات مرتبط این حوزه در خارج از کشور، متخصصان علم اطلاعات می‌توانند برای برطرف کردن این خلاء‌ها تلاش کنند.

Keywords

• تولید علم
• برون­دادهای علمی
• علم­‌سنجی
• جامعه اطلاعاتی
• وب آو ساینس
• تحلیل هم­‌رخدادی واژگان
• آی اس سی
• نقشه علم­‌نگاشتی