Analytical and Numerical Methods in Mining Engineering (Jan 2013)
SETDISC نرم‌افزار دسته‌بندی ناپیوستگی‌ها به روش خوشه‌بندی پوآسون
Abstract
تعیین تعداد و خصوصیات دسته درزه‌های موجود در توده‌سنگ در هر عملیات مهندسی سنگ از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ناپیوستگی‌ها، راستای آن‌ها نسبت به هم و نسبت به سازه مهندسی است. جهت تعیین تعداد دسته درزه‌ها معمولاً از روش‌های استریوگرافیک استفاده می‌شود. چنین روشی بسیار وابسته به قضاوت شخصی است و در زمان همپوشانی دسته درزه‌ها تفکیک آن‌ها را از هم مشکل می‌گرداند. در این تحقیق ابتدا الگوریتمی مبتنی بر توزیع احتمالاتی پوآسون جهت تعیین تعداد و خصوصیات دسته درزه‌ها ارائه شد ؛ درزه‌هایی که با احتمالی بیش از احتمال یک رویداد تصادفی در یک محدوده تعیین‌شده از شیب و جهت شیب قرار دارند به عنوان یک دسته درزه معرفی و مقدار شیب و جهت شیب و میزان خوشه‌شوندگی (بیانگر میزان پراکندگی درزه‌ها حول مرکز خوشه) هر دسته تعیین گردید. سپس با استفاده از الگوریتم توسعه‌یافته، برنامه‌ی SETDISCبه زبان Fortran90نوشته شد. جهت اعتبارسنجی و مقایسه نتایج حاصل از الگوریتم ارائه‌شده و همچنین برنامه SETDISC با روش‌های استریوگرافیک، 420 ناپیوستگی برداشت‌شده با 11 خط برداشت در برنامه SETDISCو نرم‌افزار Dipsبه صورت داده‌های ورودی وارد شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که الگوریتم توسعه داده‌شده می‌تواند یک ابزار کمی مناسبی بدون وابستگی به قضاوت شخصی برای تعیین تعداد دسته درزه‌های موجود در سنگ و همچنین تعیین خصوصیات هر دسته درزه در اختیار کاربر قرار دهد.
