Yazılı İletişimin Toplumsal Boyutları

Abstract

Yazılı söylem çözümlemesi alanında son yıllarda yapılan araştırmaların bulguları, söyleme ilişkin iki kuramsal yaklaşımın yaygın olduğunu göstermektedir: Bilişsel ruhbilim sel yaklaşım ve toplumsal kurgulayıcılık yaklaşımı. Şema kuramı olarak adlandırılan birinci yaklaşım a göre, metnin kendisi tek başına bir anlam taşımaz; metin sadece okuyucuların önceden edinmiş oldukları kendi kavramsal bilgilerinden, amaçlanan anlamı nasıl çıkaracakları konusunda onları yönlendirir. Metindeki küçükölçekli yapılar, okuyucunun zihnindeki ilgili kavram ları ve bu kavramların geçmişte ve o anda birbirleriyle olan bağıntılarını çağrıştırır. Metnin retorik yapısı da, okuyucunun zihnindeki bu kavramsal bilgi adacıkları arasından gerekli ve geçerli olanı seçm ede okuyucuya yardımcı olur.

Keywords

• toplumdilbilim
• metindilbilim