Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Dec 2017)

JURA YAŞLI LİSAR GRANİTİNİN (TALİŞ DAĞLARI, KUZEY İRAN) TÜM KAYAÇ JEOKİMYASI VE TEKTONİK ÖZELLİKLERİ

  • Roghieh BOZORG SEGHINSARA,
  • Hossein SHEIKHI KARIZAKI,
  • Mohssen MOAZZEN,
  • Mohsen POURKERMANI,
  • Afshin ASHJA ARDALAN

DOI
https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.336499
Journal volume & issue
no. 155
pp. 99 – 113

Abstract

Read online

Kuzey İran’daki Geç Jura yaşlı Lisar graniti, Üst Kretase kumlu kireçtaşları ile bindirme ve doğrultu atımlı faylar aracılığıyla tektonik ilişkili olup, Elburz kuşağının batıdaki devamı olan Taliş Dağı’nda Paleosen yaşlı polijenik konglomeralar tarafından örtülmektedir. Granite ait kayaç numuneleri pembe renkli ve iri kristalli olup; K-feldispat, kuvars, plajiyoklaz, biyotit ve amfi bol içermektedir. Kayaçlar içerisindeki boşlukları dolduran çok sayıdaki silikaca zengin aplitik damarların işaret ettiği şekilde, Lisar granitinin genişlemeli bir ortamda yerleşmiş olması muhtemeldir. Granit örnekleri orta düzeyde altere olup; feldispatlar serizite, kil mineralleri ve biyotitler ise kısmen klorite dönüşmüştür. Lisar graniti yüksek potasyumlu bir magmadan türemiş olup, A tipi karakter sunmakta ve A2 alt grubundandır. Granite ait kayaç örnekleri belirgin negatif Eu anomalisi ve hafi f nadir toprak elementleri (NTE) içeriğinden ağır nadir toprak elementleri (NTE) içeriğine doğru bir azalma ile karakterize edilir. Graniti oluşturan eriyikler, manto malzemesinden gelen olası katkılar ile birlikte, alt kıtasal kabuğun kısmi ergimesinden kaynaklanmıştır. Lisar graniti, Paleotetis Okyanusunun kapanması ve devamında gelen çarpışmaları takip eden, Kuzey İran’daki Kimmeriyen çarpışma sonrası magmatizmasını temsil etmektedir.

Keywords