توسعه فضاهای پیراشهری (May 2022)
امکانسنجی و توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی بر پایه ادراک ذهنی در محلۀ زورآبادِ شهرلوشان
Abstract
از مهم‌ترین مسائل درکشورهای درحال‌توسعه، سکونتگاههای غیررسمی میباشد؛ علل عمدهای همچون توزیع نابرابر امکانات، رشد فزاینده جمعیت کشور، عدم توجه ویژه به اقشارکم درآمد در برنامهریزی مسکن، موجب پیدایش و توسعۀ این نوع از سکونتگاهها میشوند. با وجود انتقادات ویژه به رویکردهای گذشته در مداخلات سکونتگاههای غیررسمی، رویکرد توانمندسازی با ویژگی ایجاد کارایی اقتصادی و کارآمدی اجتماعات در توسعۀ بخش مسکن، توانمندسازی سیاسی و اجتماع محلی مطرح گردیده؛ دستیابی به این رویکرد در ساماندهیِ سکونتگاهها، با مشارکت ساکنین و مطابق با نیاز آنان، میسر خواهد بود؛ هدف پژوهش حاضر، بررسی امکانسنجی بهمنظور توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی محلۀ زورآباد در خیابان شهید میرزایی، بر پایه ادراک ذهنی شهروندانِ شهر لوشان میباشد. پژوهش از نوع کاربردی، روش انجام پژوهش، توصیفی-تحلیلی و دادهها از طریق مطالعات اسنادی و میدانی گردآوری شدند. بدین منظور 5 مؤلفۀ اجتماعی، کالبدی، اقتصادی، محیطزیستی و دسترسی، که در شکلگیری سکونتگاههای غیررسمی دخیل بودند شناسایی شدند و در قالب 26 پرسش تخصصی و به‌صورت طیف لیکرت در اختیار نمونۀ آماری پژوهش (373 نفر) قرار گرفت. بهمنظور تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از نرم‌افزار spss-v20بهره گرفتهشد. در مرحلۀ اول با استفاده از آزمون فریدمن، مشخص شد، از دیدگاه شهروندان میان مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده‌ی سکونتگاه غیررسمی محلۀ زورآباد تفاوت وجود دارد؛ در مرحله دوم، با استفاده از تحلیل عاملی، مشخص گردید که مؤلفۀ اقتصادی با ضریب 321/0، بهعنوان بالاترین اولویتِ توانمندسازی و به ترتیب مؤلفۀ محیطزیستی با ضریب 309/0، اجتماعی با ضریب 297/0، کالبدی با ضریب 266/0 و دسترسی با ضریب 231/0؛ بایستی در اولویت رسیدگی توسط مسئولان ذیربط قرار گیرند.
