مطالعات جغرافیایی مناطق خشک (Aug 2022)
ماشین رشد به مثابه مدل مشارکت اقتصادی(نمونه موردی: محله ایثار شهر مشهد)
Abstract
در نتیجه تحول رویکردها از حکومت‌گرایی به مدیریت‌گرایی، امروزه مشارکت بخش خصوصی در ساماندهی بافت‌های نابسامان یکی از اصول برنامه‌ریزی این پهنه‌ها است. بررسی نقش نخبگان اقتصادی در ارتقاء محله ایثار شهر مشهد موضوع اصلی این پژوهش است. این تحقیق بر حسب نوع، توصیفی - تحلیلی و از نظر روش، علی پس از وقوع است. علاوه بر داده‌های میدانی و سرشمارهای رسمی، در این پژوهش، ۹۷ پرسش‌نامه بین مدیران فروشگاه‌های راسته بازار توزیع و به ۵۳ درصد پاسخ داده شد. روابط فضایی و غیر فضایی به وسیله رگرسیون عمومی و فضایی آزمون گردید. علاوه بر افزایش جمعیت یک درصدی، بیشترین تغییرات در دو کاربری مسکونی و تجاری بوده و ایجاد ۲۰ کاربری آموزشی، ۱۱ کاربری مذهبی و ۶ کاربری بهداشتی – درمانی از دیگر تغییرات است. ۶۵ درصد از شاغلین در بخش خدمات فعالیت می‌نمایند. بین سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۴، ۵۲۶۱۶ مترمربع کاربری تجاری و ۹۹۵۹۶ مترمربع کاربری مسکونی در این محله اضافه شد. در همین راستا، اعضای ماشین رشد با سرمایه‌گذاری در تغییر کاربری‌ها، موفق به افزایش ارزش املاک و دارایی‌هایشان شده‌اند. رگرسیون بین متغیرهای توضیح‌دهنده و افزایش جمعیت در محله، به عنوان نتیجه کنش مشارکتی نخبگان تولیدی – تجاری در توسعه محله ایثار نشان می‌دهد که متغیر مساحت کاربری تجاری با ضریب تعیین ۵۴ درصد، بیشترین میزان توضیح‌دهندگی را در میان متغیرها دارد. توسعه محله نتیجه مشارکت بخش خصوصی و مدیریت و کنترل تغییر کاربری‌ها توسط شهرداری مشهد به عنوان حاکمیت محلی بوده، مشارکتی که نه از طریق نظام بروکراتیک اداری، که مبتنی بر کارآفرین‌گرایی، اقتصاد بازار و ارتباطات شبکه‌ای اجتماع محلی است. با توجه به سهم و نقش بخش عمومی و خصوصی، محله مورد بررسی نمونه‌ای از مشارکت واقعی بوده، در مدل ارنشتین در پله بالا و همراه با قدرت شهروندان قرار دارد.
Keywords
